III RC 159/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Łowiczu z 2023-02-28
Sygn. akt III RC 159/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 lutego 2023 roku
Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich
w składzie:
Przewodnicząca: sędzia Anna Kwiecień-Motylewska
Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lutego 2023 roku
sprawy z powództwa A. K.
przeciwko G. K.
o podwyższenie alimentów
1. podwyższa alimenty ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 30 września 2016 roku w sprawie IC 1703/15, płatne od G. K. na rzecz jego pełnoletniej córki A. K., urodzonej (...) z kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie do kwoty po 1300 ( jeden tysiąc trzysta ) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki od dnia 16 listopada 2022 roku;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;
4. znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego;
5. nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności;
Sygn. akt III RC 159/22
UZASADNIENIE
Powódka A. K. dnia 10 listopada 2022 r. wniosła pozew o podwyższenie alimentów od pozwanego G. K. z kwoty 500 zł do kwoty 2000 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu podniosła, że od chwili orzeczenia alimentów sytuacja materialna i finansowa powódki uległa zmianie. Alimenty zasądzone na rzecz powódki nie wystarczają na wszystkie jej potrzeby, które są coraz większe, w tym na wyżywienie, odzież, potrzeby szkolne, leczenie. Powódka jest studentką II roku studiów dziennych na Uniwersytecie (...)- (...) w O.. Jej miesięczne koszty utrzymania kształtują się następująco: wyżywienie 1500 zł, koszt wynajęcia mieszkania w O. 925 zł plus dodatkowe opłaty 80 zł (energia, gaz, dopłata do ciepłej wody), dojazdy 300 zł, odzież i obuwie 170 zł, środki czystości 150 zł, leczenie 300 zł, fryzjer 55 zł, rozrywka 200 zł, wyjazdy wakacyjne i zimowe 300 zł, razem 3980 zł. Powódka podniosła, iż od okresu niemowlęctwa do pełnoletności była pod opieką lekarzy w Centrum (...) w Ł.: endokrynologa, gastrologa, alergologa, a od 15 r.ż. – także ginekologa dziecięcego. Po ukończeniu 18 r. życia leczenie ginekologiczne rozpoczęła u lekarzy prywatnie. Obecnie przyjmuje leki hormonalne. Ma problemy skórne wymagające wizyt u dermatologa. Po zdjęciu aparatu ortodontycznego konieczne są wizyty kontrolne u stomatologa. Ma wadę wzroku i musi nosić okulary korekcyjne. Odnośnie sytuacji zarobkowej powoda podniosła, że od chwili ostatniego orzekania o alimentach jego sytuacja zmieniła się. Wówczas był bezrobotny, zaś obecnie ma stałą pracę, do dyspozycji samochód służbowy i prowadzi własną działalność gospodarczą. Pozwany posiada wyższe wykształcenie, pracował na kierowniczych i dyrektorskich stanowiskach. Pozwany posiada hektarową działkę z budynkiem mieszkalnym w miejscowości Z., a także dwie niezabudowane działki budowlane o łącznej powierzchni 0,3 ha położone w M.. Po śmierci rodziców pozwany wraz z bratem odziedziczył trzypokojowe mieszkanie w centrum Ł., a z wiedzy powódki wynika, iż pozwany je wynajmuje osiągając dodatkowy dochód. Powódka podniosła, że możliwości zarobkowe jej matki zmniejszyły się. W zeszłym roku zdiagnozowano u niej nowotwór złośliwy piersi. Przeszła dwie operacje, usunięcie węzłów chłonnych w prawej ręce, chemioterapię, radioterapię i brachyterapię. Jest pod stałą opieką onkologa i lekarza rehabilitacji medycznej z Centrum Onkologicznym w B. oraz z uwagi na skutki uboczne przyjmowanych leków i przewlekłe choroby współistniejące - lekarzy specjalistów w Ł.: endokrynologa, neurologa, ortopedy, gastrologa i dermatologa. W 2021 r. u matki powódki orzeczono całkowitą niezdolność do pracy na okres jednego roku. Dostała rentę w wysokości 3282,69 zł. W dniu 18 października 2022 r. biegły lekarz orzecznik ustalił częściową niezdolność do pracy matki powódki na okres jednego roku i jej renta wynosi 80% powyższej kwoty. ( pozew – k. 2 - 4)
W odpowiedzi na pozew pozwany nie uznał powództwa. W uzasadnieniu podniósł, że od grudnia 2021 r. jest pracownikiem (...) Federacji (...) z siedzibą w W. na stanowisku młodszego zootechnika. Wcześniej od września 2020 r. przebywał na kilkumiesięcznym zwolnieniu lekarskim z powodu dolegliwości kręgosłupa pobierając zasiłek dla bezrobotnych. Pozwany przyznał, że kontakty z córką stały się sporadyczne. Pozwany organizuje Święta Bożego Narodzenia czy Wielkanocne w gronie najbliższej rodziny. Zorganizował 18-ste i 19-ste urodziny powódki i inne imprezy z udziałem najbliższej rodziny. Podniósł, iż usiłuje sprzedać działki położone w M. o powierzchni 0,3 ha, których jest właścicielem, by pomóc synowi M. K. w zorganizowaniu uroczystości weselnych w 2023 r. Niestety działki nie cieszą się zainteresowaniem wśród kupujących. Dom w Z. pełni rolę domu letniskowego. Z kolei mieszkanie odziedziczone po rodzicach jest, na chwilę obecną, zajmowane przez brata pozwanego, który - za zgodą pozwanego - część nieruchomości wynajmuje rodzinie Ukraińców na zasadach użyczenia za czynsz. Pozwany zaznaczył, że w marcu 2022 r. założył firmę, która na chwilę obecną nie daje przychodu, ale generuje straty. Pozwany ponosi opłaty ZUS w wysokości 270,90 zł miesięcznie w związku z prowadzeniem działalności. Opłaca także dzieciom internet i telefony za kwotę 110,44 zł miesięcznie. Pozwany podniósł, że leczy się na nadciśnienie i przewlekłe zapalenie wątroby typu B oraz atopowe zapalenie skóry. Jego przychód wynosi 3672,07 zł, a koszty utrzymania wynoszą 3763,39 zł. Brakujące 90 zł musi wygospodarować oszczędzając na wydatkach związanych z leczeniem, wyżywieniem czy zakupami ubrań lub oszczędzając w inny sposób. (odpowiedź na pozew – k. 27-30)
Na rozprawie w dniu 23 lutego 2023 r. strony powódka podtrzymała powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany uznał powództwo do kwoty 1000 zł. (e-protokół z rozprawy – k. 113-116)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powódka A. K., urodzona dnia (...), jest córką G. K. i J. K.. Rodzice powódki są po rozwodzie, nie mieszkają razem.
(okoliczności bezsporne)
Ostatnio alimenty od pozwanego G. K. na rzecz powódki zostały ustalone w wyroku Sądu Rejonowego w Okręgowego w Ł. z dnia 30 września 2016 r. w sprawie IC 1703/15 na kwotę 500 zł miesięcznie.
(dowód: wyrok w sprawie IC 1703/15 – k. 182 załączonych akt o sygnaturze IC 1703/15 )
Kiedy Sąd orzekał po raz ostatni o wysokości alimentów zasądzonych od pozwanego na rzecz powódki, miała ona 14 lat. Uczęszczała do II klasy gimnazjum. Miała dobry kontakt z matką. Jej relacje z ojcem były złe. Usprawiedliwione koszty utrzymania powódki wynosiły co najwyżej 1100 zł. Małoletnia mieszkała razem z rodzicami w dwupoziomowym lokalu mieszkalnym przy ulicy (...) w Ł.. Powód zajmował pokój na drugim poziomie, pozostałe dwa pokoje zajmowała małoletnia z matką.
(dowód: dokumenty z załączonych akt o sygnaturze IC 1703/15 )
Matka powódki – J. K. miała wówczas 49 lat. Pracowała w (...) Spółdzielni (...) w Ł. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z dochodem rzędu 3500 zł miesięcznie. Posiadała z małżeństwa jeszcze starszego 22 letniego syna.
(dowód: dokumenty z załączonych akt o sygnaturze IC 1703/15)
Pozwany G. K. miał wówczas 51 lat. Był bezrobotny, bez prawa do zasiłku. Z zawodu był zootechnikiem. Do dnia 3 września 2013 r. pracował na stanowisku zastępcy kierownika (...) biura powiatowego (...), uzyskując dochód około 3708 zł netto. Ukończył kurs inseminatorski oraz archiwisty.
(dowód: dokumenty z załączonych akt o sygnaturze IC 1703/15)
A. K. ma obecnie 20 lat. Jest studentką drugiego roku logopedii stacjonarnej na Uniwersytecie (...) w O.. Planowany termin ukończenia studiów to 30 września 2024 r. Leczy się dermatologicznie i ginekologicznie, stomatologicznie i okulistycznie - prywatnie. Ma problemy skórne. Przyjmuje leki hormonalne. Do czasu pełnoletności była pod opieką lekarzy w Centrum (...) w Ł.: endokrynologa, gastrologa, alergologa, a od 15 r.ż. – także ginekologa dziecięcego. Po ukończeniu 18 r.ż. kontynuuje leczenie prywatnie. Ma wadę wzroku i musi nosić okulary korekcyjne. W O. wynajmuje mieszkanie, w którym mieszka razem z chłopakiem. Koszty utrzymania mieszkania pokrywają po połowie z chłopakiem, w części przypadającej na powódkę wynoszą one 925 zł plus koszty energii elektrycznej, gazu, ciepłej wody – 80 zł. Koszty własnego utrzymania powódka oszacowała na 3980 zł, w tym: wyżywienie 1500 zł, koszt wynajęcia mieszkania 925 zł plus dodatkowe opłaty 80 zł (energia, gaz, dopłata do ciepłej wody), dojazdy 300 zł, odzież i obuwie 170 zł, środki czystości 150 zł, leczenie 300 zł, fryzjer 55 zł, rozrywka 200 zł, wyjazdy wakacyjne i zimowe 300 zł. W domu rodzinnym powódka zamieszkuje z matką – J. K. i partnerem matki. Powódkę wspiera finansowo matka. Powódka utrzymuje rzadkie kontakty z ojcem. Widuje się z nim praktycznie jedynie w Święta Bożego Narodzenia i Wielkanoc.
(dowód: zaświadczenie – k. 7, dokumentacja medyczna- k. 91-94, potwierdzenie zakupu biletu – k. 103, umowa najmu – k. 104-105, zeznania powódki e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:13:29 – k. 116 z w. z wyjaśnieniami 00:04:10 – k. 113-114, zeznania pozwanego e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:17:10 – k. 116 z w. z wyjaśnieniami 00:23:15 – k. 114-115, zeznania świadka J. K. e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:00:27 – k. 115v)
Matka powódki - J. K. ma 56 lat. Mieszka z konkubentem i powódką, gdy ta wraca do domu ze studiów. Koszty własnego utrzymania oszacowała na oko 3000 zł. (...) wspiera ją partner. Ma problemy zdrowotne. Zdiagnozowano u niej nowotwór złośliwy piersi. Przeszła dwie operacje, usunięcie węzłów chłonnych w prawej ręce, chemioterapię, radioterapię i brachyterapię. Jest pod stałą opieką onkologa i lekarza rehabilitacji medycznej z Centrum Onkologicznym w B. oraz z uwagi na skutki uboczne przyjmowanych leków i przewlekłe choroby współistniejące - lekarzy specjalistów w Ł.: endokrynologa, neurologa, ortopedy, gastrologa i dermatologa. Stwierdzono u niej częściową niezdolność do pracy – do dnia 31 października 2023 r., otrzymuje rentę w wysokości 2537,52 zł.
(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 9, 10, dokumentacja medyczna – k. 11, 12, decyzja – k. 106-109, zeznania powódki e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:13:29 – k. 116 z w. z wyjaśnieniami 00:04:10 – k. 113-114, zeznania świadka J. K. e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:00:27 – k. 115v)
G. K. ma 58 lat. Od grudnia 2021 r. jest zatrudniony w (...) Federacji (...) z siedzibą w W. na stanowisku młodszego zootechnika. W roku 2022 z tytułu zatrudnienia uzyskał dochód miesięczny netto w przedziale 3286,24 zł – 4564,66 zł. Wcześniej pracował w OSM w S. zarabiając 4000-5000 zł, na podstawie umowy na czas określony, jednakże nie przedłużono z nim angażu. Od września 2020 r. przebywał na kilkumiesięcznym zwolnieniu lekarskim z powodu dolegliwości kręgosłupa pobierając zasiłek dla bezrobotnych. W marcu 2022 r. pozwany założył działalność gospodarczą. Świadczy usługi dezynfekcji, mycia i bielenia budynków gospodarczych u rolników. Prace wykonuje latem. W okresie jesienno-zimowym firma nie przynosi zysków. Zakupił maszynę do bielenia obór. Otrzymał z Urzędu Marszałkowskiego dotacje na uruchomienie działalności (na zakup urządzeń) - 80 000 zł. Kupił samochód służbowy - m. furgonetkę, którą będzie woził urządzenia, dojeżdżał do klienta, a także urządzenie do zamgławiania, karcher, drukarkę, laptop – na potrzeby działalności. Zarabia ok. 4000 zł. Pozwany ponosi opłaty ZUS związane z prowadzeniem działalności. Utrzymuje sporadyczne kontakty z córką, głównie w Święta Bożego Narodzenia czy Wielkanocne. Sfinansował powódce uroczystość z okazji 18-stych i 19-stych urodzin. Opłaca córce telefon i internet. Partycypował w kosztach kursu na prawo jazdy powódki. Niekiedy przekazuje alimenty w kwocie wyższej aniżeli ustalone przez Sąd. Nie kupuje prezentów. Nie alimentuje rzeczowo. Pozwany jest właścicielem działki z budynkiem mieszkalnym w miejscowości Z., który spełnia rolę domu letniskowego, a także dwóch niezabudowanych działek budowlanych o łącznej powierzchni 0,3 ha położonych w M.. Po śmierci rodziców pozwany wraz z bratem odziedziczył trzypokojowe mieszkanie w centrum Ł., które jest, na chwilę obecną, zajmowane przez brata pozwanego, który - za zgodą pozwanego - część nieruchomości wynajmuje rodzinie Ukraińców na zasadach użyczenia za czynsz. Pozwany leczy się na nadciśnienie i przewlekłe zapalenie wątroby typu B oraz atopowe zapalenie skóry. Koszty jego utrzymania wynoszą 3763,39 zł. Posiada 2000 zł oszczędności. Jego dochód w 2020 r. wyniósł 55780,52 zł, zaś w 2021 r. - 21670,30 zł.
(dowód: potwierdzenie przelewu – k. 31-38, zestawienie kosztów i przychodów – k. 39, zestawienie przychodów i wydatków – k. 40, historia rachunku – k. 41-50, 65-69, decyzja – k. 51-62, zaświadczenie lekarskie – k. 63, zaświadczenie – k. 64, PIT-37 – k. 71-76, zeznania powódki e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:13:29 – k. 116 z w. z wyjaśnieniami 00:04:10 – k. 113-114, zeznania pozwanego e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:17:10 – k. 116 z w. z wyjaśnieniami 00:23:15 – k. 114-115, zeznania świadka J. K. e-protokół z dnia 23.02.2023 r. 01:00:27 – k. 115v)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Materiał dowodowy obejmujący również dokumenty zgromadzone w sprawie prowadzonej pod sygnaturą IC 1703/15, należało uznać za w pełni wiarygodny i dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych.
Sąd nie oparł się na złożonych do sprawy paragonach, albowiem nie są one rachunkami imiennymi wystawionymi na powódkę i nie stanowią one dowodu zakupu określonej usługi czy rzeczy dla niej.
Zdaniem Sądu zeznania powódki, pozwanego i świadka J. K. w przeważającej mierze były wiarygodne. Sąd częściowo uznał zeznania powódki i świadka za niewiarygodne, a tym samym nie czynił na nich w tym zakresie ustaleń faktycznych. Sąd uznał za sprzeczne z doświadczeniem życiowym wysokość kosztów zawiązanych z utrzymaniem powódki podanych przez nią i jej matkę. Zawyżone zostały koszty wyżywienia, leczenia i nie zostały należycie wykazane.
Kierując się doświadczeniem życiowym Sąd ustalił usprawiedliwione potrzeby powódki – 20 letniej studentki maksymalnie na 2500 zł miesięcznie. Określając koszty utrzymania powódki Sąd miał na względzie zasady doświadczenia życiowego, które pozwalają na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania takich potrzeb jak koszty mieszkaniowe, edukacji, leczenia, wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki, koszty wypoczynku oraz rozrywki.
Tym samym Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki i świadka co do kosztów ponoszonych na potrzeby powódki, uznając, że ponad kwotę 2500 złotych są one zawyżone. Nie znajduje to bowiem logicznego uzasadnienia i jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym, by matka powódki uzyskująca dochód z tytułu renty w wysokości 2537,52 zł na potrzeby córki przeznaczała blisko 4000 zł, nawet uwzględniając alimenty od pozwanego i pomoc finansową konkubenta matki. Byłoby to w sprzeczności z zasadą równej stopy życiowej pomiędzy rodzicami i dziećmi oraz z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
Sąd zgodnie z powyższym krytycznie ocenił przedstawione przez powódkę i świadka zestawienie kosztów utrzymania powódki i nie dał im w pełni wiary, co do wysokości wskazanych w nich kwot. Strona powodowa nie poparła w większości żadnymi dowodami wskazanego zestawienia, a z zebranego materiału dowodowego nie wynika by wskazane kwoty były faktycznie zasadne w podanych wysokościach.
Zdaniem Sadu nie wszystkie z wyszczególnionych wydatków są uzasadnione. Nie ulega wątpliwości, że w związku z rozpoczęciem studiów wzrosły potrzeby, a zatem i koszty utrzymania powódki, jednakże nie aż do kwoty ok. 4000 zł. Z całą pewnością koszty najmu mieszkania w O., generujące kwotę aż 1000 zł są zawyżone w stosunku do możliwości zarobkowych i sytuacji finansowej rodziców powódki. A. K. powinna postarać się a pokój w akademiku, a z uwagi na odległość miejsca zamieszkania od uczelni ma realną szansę na przyznanie miejsca w akademiku.
Zawyżone zostały koszty wyżywienia powódki określone aż na 1500 zł. Powódka nie udowodniła, by wymagała szczególnej diety, która generowałaby wydatki w wysokości aż 1500 zł.
W zakresie kosztów wszechstronnej opieki medycznej powódki podnieść należy, że powinna korzystać z leczenia w ramach NFZ w miejsce leczenia prywatnego. Wówczas ponosiłaby jedynie koszty ewentualnych dojazdów do lekarza i zakupu leków, co obniżyłoby koszty jej utrzymania. Fakt, iż powódka osiągnęła pełnoletność nie pozbawia jej możliwości korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej w poradniach przeznaczonych dla osób dorosłych. Korzystanie w większym zakresie z publicznej służby zdrowia pozwoliłoby powódce zaoszczędzić środki finansowe i zmniejszyć koszty utrzymania.
Sąd uznał, kierując się zasadami logiki i doświadczeniem orzeczniczym uznał, że usprawiedliwione potrzeby powódki będącej studentką studiów dziennych kształtują się na poziomie maksymalnie 2500 zł miesięcznie, z uwzględnieniem równej stopy życiowej A. K. i rodziców, a także jej zwiększonych potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej.
Krytycznie Sąd odniósł się także do zeznań pozwanego odnoszących się do jego możliwości zarobkowych. Pozwany jest zatrudniony na etacie, prowadzi działalność gospodarczą, która w sezonie wiosenno-letnim będzie przynosić zyski. Ma wieloletnie doświadczenie w branży rolniczej. Ponadto pozwany jest współwłaścicielem (wraz z bratem) mieszkania, z którego ma możliwość czerpania korzyści z tytułu najmu. Wcześniej pracował zarabiając 5000 zł. Zatem jego możliwości zarobkowe ocenić należy wyżej aniżeli na 4000 zł.
Sąd zważył, co następuje:
Sąd uznał, że powództwo A. K. o podwyższenie alimentów od G. K. jest zasadne w części, tj. do kwoty 1300 złotych miesięcznie, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił jako wygórowane.
W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć natomiast należy zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).
Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.
Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają nawet obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, na przykład dla ratowania zdrowia dziecka.
W niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest podwyższenie alimentów płatnych od pozwanego G. K. na rzecz jego córki A. K. z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 1300 zł miesięcznie, a nadto oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Potrzeby powódki, która pomimo iż jest pełnoletnia nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, nie osiąga sama żadnych dochodów, nie ma własnego majątku, z upływem czasu wzrosły.
Od chwili, kiedy ostatnio była ustalona wysokość alimentów od pozwanego G. K. na rzecz powódki, to jest od momentu wyroku rozwodowego w sprawie IC 1703/15 upłynęło 6 alt. Od tamtej pory uległa zmianie nie tylko sytuacja powódki, ale również zmieniła się sytuacja jej rodziców.
Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Wynika to z tekstu art. 133 § 1 k.r.o. Czas trwania tego obowiązku nie jest ograniczony terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r. (III CKN 257/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 70): Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”. Wykładnia art. 133 § 1 bowiem nie może pozostawać w oderwaniu od art. 94, który nakłada na rodziców obowiązek troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i należytego przygotowania go do pracy odpowiednio do jego uzdolnień. W literaturze podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 277).
Zatem, jak to wynika z obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka – obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji pełnoletniej uprawnionej A. K., która jest studentką studiów dziennych na Uniwersytecie (...)- (...), co stanowiło dla niej przeskok rozwojowy i spowodowało wzrost potrzeb. Pojawiły się potrzeby w związku z edukacją wyższą powódki, których nie było w 2016 r., jak koszty dojazdu do O., czy koszty wynajmu mieszkania w O., powiększone o koszty zakupu podręczników. Powódka leczy się na wiele schorzeń u ginekologa, stomatologa, dermatologa. Niemniej jednak - zdaniem Sądu - brak jest uzasadnienia leczenia odpłatnego, jeżeli istnieje możliwość korzystania z bezpłatnej służby zdrowia w ramach NFZ. Sąd uznał, iż realne koszty utrzymania studentki (mieszkającej w O.) wynoszą ok. 2500 zł. Takie też koszty utrzymania powódki są zgodne ze stopą życiową jej rodziców. Pochylając się nad potrzebami A. K., Sąd uznał, iż nie udowodniła ona ich zasadności w całości, w szczególności w zakresie kosztów mieszkaniowych, żywieniowych, leczenia. W ocenie Sądu istnieje możliwość zamieszkania w akademiku, co zminimalizuje koszty jej utrzymania. Ponadto podnieść należy, że zajęcia na uczelni odbywają się od poniedziałku do piątku, co daje powódce możliwość podjęcia dorywczego zatrudnienia i zapracowania choćby na pokrycie kosztów rozrywki, czy wyjazdów wakacyjnych, zimowych.
Sytuacja matki powódki zmieniła się o tyle, że ma problemy zdrowotne, jest czyściwo niezdolna do pracy, obecnie przebywa na rencie, otrzymując świadczenie w kwocie 2537,52 zł miesięcznie.
Sytuacja pozwanego od czasu ostatniego orzekania o wysokości alimentów zmieniła się o tyle, że od grudnia 2021 r. jest zatrudniony w (...) Federacji (...) z siedzibą w W. na stanowisku młodszego zootechnika zarabiając ok. 4000 zł, podczas gdy w roku 2016 r. był osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Ponadto w marcu 2022 r. pozwany założył działalność gospodarczą świadczącą usługi z zakresu dezynfekcji, mycia i bielenia budynków gospodarczych u rolników. Pozwany jest właścicielem działki z budynkiem mieszkalnym w miejscowości Z., dwóch niezabudowanych działek budowlanych o łącznej powierzchni 0,3 ha położonych w M., a także współwłaścicielem wraz z bratem trzypokojowego mieszkania w Ł., z którego ma możliwość czerpania dochodu z tytułu najmu. Pozwany leczy się na nadciśnienie i przewlekłe zapalenie wątroby typu B oraz atopowe zapalenie skóry. Ma problemy z kręgosłupem. Nie dysponuje jednak orzeczeniem o niezdolności do pracy.
G. K. nie jest zorientowany w potrzebach córki – powódki. Pozwany nie ma wiedzy na temat stanu jej zdrowia, edukacji, potrzeb. Ma bardzo rzadki kontakt z powódką. Poza zasądzonymi alimentami, pozwany opłaca córce telefon i internet. K. przekazał jej wyższą kwotę niż zasadzone alimenty. Pokrył część kosztów kursu na prawo jazdy, sfinansował urodziny.
Pozwany powinien mieć świadomość, że potrzeby jego dorosłej, studiującej córki wzrastają i liczyć się z tym na przyszłość. A. K. - jako studentka ma większe potrzeby niż wówczas, gdy była uczennicą gimnazjum. Powstały koszty dojazdów na uczelnie oraz koszty zakwaterowania w O.. Przedstawione przez powódkę koszty wynajęcia mieszkania są nieadekwatne do stopy życiowej rodziców niemniej jednak są one uzasadnione co do zasady. Pozwany uzyskuje dochód średnio 4000 zł, niemniej jego możliwości zarobkowe są wyższe. Wcześniej zarabiał do 5000 zł. Obecnie prowadzi dodatkowo działalność gospodarczą oraz ma możliwość czerpania zysków z tytułu najmu mieszkania w Ł.. W ocenie Sądu stać go na płacenie na rzecz córki alimentów w kwocie 1300 zł. Ponadto dochód uzyskiwany przez pozwanego jest większy niż dochód matki powódki, która przebywa na rencie chorobowej.
Sąd uznał, kierując się doświadczeniem życiowym, że usprawiedliwione potrzeby powódki kształtują się na poziomie właśnie 2500 zł miesięcznie. Koszty te w zakresie kwoty po 1300 zł winien pokrywać pozwany. Jest to adekwatne do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Wydatki związane z przyjemnościami, rozrywką, wyjazdami wypoczynkowymi powinna pokrywać sama powódka, która ma możliwość podjęcia zajęcia dorywczego weekendowego i przyczyniania się do utrzymania własnej osoby w niewielkim zakresie. Nie stoją na przeszkodzie temu ani względy zdrowotne, ani edukacja. Powódka ma problemy zdrowotne, jednakże nie takiego rodzaju, by pozbawiałyby ją możliwości zapracowania dorywczo na własne przyjemności.
Zasadne jest więc zwiększenie alimentów na rzecz powódki do kwoty 1300 zł miesięcznie, którą to kwotę Sąd ustalił stosując zasadę „równej stopy życiowej”. G. K. jest 58 -letnim, zdolnym do pracy mężczyzną i powinien przyjąć na siebie w należytym stopniu odpowiedzialność za los swojego dziecka. Zdaniem Sądu ma on możliwości zaspokajania potrzeb powódki w zakreślonej przez Sąd wysokości.
Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, Sąd podwyższył alimenty od pozwanego G. K. na rzecz jego córki A. K. ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 30 września 2016 roku w sprawie IC 1703/15 z kwoty po 500 złotych miesięcznie do kwoty po 1300 złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powódki, od dnia 16 listopada 2022 roku oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. W ocenie Sądu powyższa kwota jest adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb powódki, a jednocześnie nie przekracza możliwości finansowych pozwanego.
Alimenty podwyższono poczynając od dnia 16 listopada 2022 r., to jest od daty doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia podwyższonych alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., to jest nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa. Jednocześnie Sąd wzajemnie zniósł pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego.
Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty od pozwanego. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Łowiczu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Anna Kwiecień-Motylewska
Data wytworzenia informacji: