Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Łowiczu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Anna Kwiecień-Motylewska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 marca 2023 roku

sprawy z powództwa W. S.

przeciwko R. S.

o roszczenie regresowe

1.  zasądza od pozwanego R. S. na rzecz powódki W. S. kwotę 13.972,90 trzynaście tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt dwa 90/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności od daty uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania;

Sygn. akt III RC 142/22

UZASADNIENIE

W dniu 7 grudnia 2020 roku W. S. (1) będąca matką małoletnich B. S., N. S. i K. S., złożyła w tutejszym Sądzie pozew o zasądzenie od pozwanego R. S. na jej rzecz kwoty 27815,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Na uzasadnienie złożonego wniosku wskazała, że pozwany 27 listopada 2017 r. opuścił rodzinę. Od dnia 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. pozwany nie partycypował w kosztach utrzymania dzieci. Dnia 2 lipca 2018 r. powódka złożyła pozew o rozwód, w którym wniosła o alimenty i zabezpieczenie alimentów na małoletnie dzieci stron w wysokości po 1500 zł miesięcznie na rzecz syna K. S., 1300 zł miesięcznie na rzecz N. S. i 1100 zł miesięcznie na rzecz B. S.. Postanowieniem z dnia 20 lipca 2018 r. Sąd Okręgowy udzielił zabezpieczenia alimentów na czas trwania postępowania w ten sposób że zobowiązał pozwanego do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny poprzez uiszczanie do rąk powódki kwoty 700 zł miesięcznie na rzecz K. S., 650 zł miesięcznie na rzecz N. S. i 600 zł miesięcznie na rzecz B. S., od dnia 2 lipca 2018 r. Następnie wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 12 lutego 2020 r. pozwany został zobowiązany alimentacyjne na kwoty po 800 zł na rzecz małoletnie dzieci stron. Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Łodzi uwzględnił wniosek o udzielenie dodatkowego zabezpieczenia i zobowiązał R. S. do uiszczania alimentów na rzecz małoletnie dzieci stron w wysokości orzeczonej w wyroku rozwodowym. Podniesiono, że strony złożyły apelację od wyroku Sądu Okręgowego i czekają na jej rozpoznanie. Podkreślono, iż w okresie czasu od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. powódka przebywała na urlopie macierzyńskim/rodzicielskim, korzystała z pomocy finansowej swojej matki i najbliższej rodziny. Pozwany nie dokładał się w jakikolwiek sposób do utrzymania dzieci, nie utrzymywał z nimi kontaktu. Podniesiono, iż średniomiesięczne koszty utrzymania K. S. wynoszą łącznie 2212 zł, N. S. – 1865 zł oraz B. S. – 2362 zł. Zaznaczono, iż w związku z tym, że powódka alimentowania małoletnie dzieci stron w zastępstwie za pozwanego w okresie od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. żądanie zasądzenia od pozwanego kwoty 27815,80 zł jest uzasadnione i konieczne. (pozew – k. 2 – 6)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., oddalenie powództwa na wypadek stwierdzenia braku podstaw do odrzucenia pozwu, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastęsptwa proceswego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu podniósł, że powódka w postępowaniu w sprawie rozwód zainicjowanym w lipcu 2018 r. wnosiła m.in. o zasądzenie od pozwanego alimentów należnych trojgu małoletnich dzieci stron za okres od 27 listopada 2017 r. Powódka sformułowała również wniosek o zabezpieczenie wyżej wymienionego roszczenia w czasie trwania postępowania, dochodząc w toku procesu przyznania od pozwanego za okres od 27 listopada 2017 r. środków na zaspokojenie potrzeb rodziny. Powyższe roszczenie za okres od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. nie zostało uwzględnione ani w wyroku orzekającym o rozwiązaniu małżeństwa stron przez rozwód, ani nie zostało zabezpieczone na wniosek powódki. W. S. (1) w apelacji od w/w wyroku rozwodowego domaga się zmiany orzeczenia w ten sposób, by Sąd Apelacyjny zasądził alimenty należne małoletnim dzieciom stron za okres od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. W konsekwencji przed wszczęciem postępowania w niniejszej sprawie przed innym sądem powszechnym zawisła sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami procesowymi i nadal pozostaje w toku. Oznacza to, że powódka w niniejszej sprawie wytoczyła powództwo wbrew zakazowi z art. 192 pkt 1 k.p.c., a okoliczność ta uzasadnia odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. W dalszej części uzasadnienia zaznaczono, że powódka wytoczyła niniejsze powództwo w złej wierze, przecząc swojemu stanowisku prezentowanemu w innej sprawie. Okoliczność ta uzasadnia oddalenie powództwa w niniejszej sprawie. W niniejszej sprawie powódka twierdzi, że sama zaspokajała roszczenia alimentacyjne małoletnich dzieci za okres od 27 listopada 2017 r., a w postępowaniu w sprawie o rozwód podnosiła nieprzerwanie, że roszczenie takie w ogóle nie zostało zaspokojone. Widoczna jest zatem rażąca sprzeczność stanowisk powódki, która dostosowuje je instrumentalnie do kreowanej przez siebie sytuacji procesowej. Podkreślono, iż w takiej sytuacji powództwo zasługuje na oddalenie. Powódka w żaden sposób nie dowodzi, że faktycznie samodzielnie zaspokajała w okresie którego dotyczy powództwo, całości lub choćby część roszczeń alimentacyjnych małoletnich dzieci i to w dodatku w części, którą powinien był zaspokajać R. S.. Powódka nie wykazuje zatem, żeby w ogóle powstało po jej stronie roszczenie regresowe. Powódka twierdzi, że potrzeby małoletnich dzieci w spornym okresie były zaspokajane przez osoby trzecie, co wyklucza istnienia roszczenia regresowego po stronie powódki. Z pozwu nie wynika ponadto, w jakiej kwocie faktycznie powódka miałaby pokryć koszty utrzymania małoletnich dzieci w w/w okresie, ani dlaczego żąda od pozwanego zapłaty kwoty 37815,80 zł. Podkreślono, iż pozwany wyprowadzając się z domu pozostawił W. S. do dyspozycji kwotę 20000 zł w gotówce, która miała służyć zaspokajaniu potrzeb rodziny. Ponadto za pośrednictwem swojego brata przekazał powódce dodatkowo kwotę 4000 zł. Oznacza to zatem, że pozwany partycypował w kosztach utrzymania małoletnich dzieci w okresie od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. i wydatnie przyczynił się do zaspokajania ich potrzeb. W okresie od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. w powódka wraz z małoletnimi dziećmi stron zamieszkiwała w domu rodziców pozwanego, którzy ponosili wszystkie koszty związane z jego utrzymaniem. Rodzice pozwanego dodatkowo zapewniali wszystkim domownikom wyżywienie. Oznacza to, że w istotnym zakresie potrzeby małoletnich dzieci były zaspokajane przez inne osoby, co za tym idzie, nie były finansowane przez powódkę. Podniesiono, iż powódka twierdzi, że miesięczne koszty utrzymania małoletnich dzieci plasują się na poziomie (...) - 2362 zł, czego nie popiera żadnymi dowodami. Tymczasem w wyroku w sprawie o rozwód Sąd Okręgowy w Łodzi przyjmował, że aktualnie wysokość potrzeb małoletnich dzieci kształtuje się na poziomie 1100 – 1200 zł miesięcznie. Co więcej, według stanu na lipiec 2018 r., kiedy to orzekano o udzieleniu zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych i ustalano obowiązek pozwanego przyczynienia się do zaspakajania potrzeb rodziny na czas trwania procesu, przyjęto, że zakres usprawiedliwionych potrzeb każdego z małoletnich wynosi 600 – 700 zł miesięcznie. Pozwany był zaś zobowiązanych do zapłaty łącznej kwoty 1 950 zł miesięcznie na rzecz trojga małoletnich dzieci. Zaznaczono, że R. S. utrzymuje wynagrodzenie na poziomie nieco ponad 4200 zł netto. Jego miesięczne koszty utrzymania wynoszą 2556 zł. Jednocześnie podkreślono, że pełniąc służbę w (...) i działając w OSP pozwany nie ma większych możliwości prowadzenia dodatkowej pracy zarobkowej. Powódka posiada zdolności majątkowe i zarobkowe pozwalające na partycypowanie w kosztach utrzymania małoletnich dzieci. Powódka jest właścicielką gospodarstwa rolnego, z którego winna osiągać regularne dochody. Osiąga roczny dochód z gospodarstwa rolnego poziomie 15312,50 zł, co daje kwotę 1276,04 zł miesięcznie. Ponadto otrzymuje płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego w kwocie 4321,54 zł rocznie, co daje średnio kwotę 362,13 zł miesięcznie. (odpowiedź na pozew – k. 23-26)

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2021 r. Sąd zawiesił postępowanie na podst. art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c., a nastepnie podjął postępowanie postanowieniem z dnia 19 stycznia 2022 r. (postanowienie – k. 69, 76)

Postanowieniem z dnia 14 lutego 2022 r. Sąd umorzył postępowanie na podst. art. 445 § 3 k.p.c. (postanowienie – k. 81)

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 27 lipca 2022 r. w sprawie XIICz 286/22, na skutek zażlenia strony powodowej, zmienił postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 14 lutego 2022 r. w ten sposób, że je uchylił. (postanowienie – k. 123)

Na rozprawie w dniu 10 stycznia 2023 roku powódka poparła powództwo, pozwany nie uznał powództwa (e-protokół ropzrawy - k. 159-164).

Strony pozostały przy swoich stanowiskach do czasu zamknięcia ropzrawy.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni K. S. urodzony 28 wrzesnia 2012 r., N. S. urodzona (...) i i B. S. urodzona (...) są dziećmi W. S. i R. S.. Powódka i pozwany byli małżeństwem. Obecnie są po rozwodzie, nie mieszkają razem.

(dowód: okoliczności bezsporne)

Do 27 listopada 2017 r. strony zamieszkiwały wspólnie w domu należącym do rodziców pozwanego. Dnia 27 listopada 2017 r. pozwany wyprowadził się z domu, zaś W. S. (1) wraz z dziećmi pozostała w domu teściów. Od 27 listopada 2017 r. pozwany przestał partycypować w kosztach utrzymania małoletnich dzieci, nie przekazywał powódce na ten cel żadnych środków finansowych. Pozwany nie widywał się dziećmi, nie zabierał ich do siebie, nie uczestniczył w ich wychowaniu. Jedynie przed Świętami Bożego Narodzenia przyjechał do dzieci i przekazał im paczki ze słodyczami, jakie otrzymał dla nich w miejscu pracy. Ciężar utrzymania dzieci spoczywał w całości na powódce. Powódka nie ponosiła kosztów utrzymania domu, które w całości pokrywali teściowie. Korzystała częściowo z żywności kupowanej przez teściów, obiadów. Kupowała wedle uznania żywność dla siebie i dzieci, kosmetyki, chemię gospodarczą, odzież. Pokrywała koszty leczenia dzieci, rehabilitacji najmłodszej córki.

(dowód: pozew – k. 2-6, zeznania powódki e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:04:33 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:13:56 – k. 159v, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:14:54 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:45:17 – k. 160-v, zeznania świadka A. S. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:06:39 – k. 161, zeznania świadka D. S. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:15:21 – k. 161-v, zeznania świadka W. W. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:23:44 – k. 161v-162, zeznania świadka W. S. (2) e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:35:31 – k. 162-v, zeznania świadka H. M. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:44:15 – k. 162v-163, zeznania świadka W. S. (3) e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:52:37 – k. 163-v , dokumenty z załączonych akt IIC 843/18 )

W. S. (1) w czasie trwania małżeństwa nie pracowała. Zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem dzieci. W dacie, gdy pozwany odszedł z domu przebywała na urlpie macierzyńskim z KRUS. Pozwany zarabiał na utrzymanie rodziny. Pozwany pracował i nadal pracuje na etacie w Państwowej Straży Pożarnej oraz jako ochotnik w Ochotniczej Straży Pożarnej. Ponadto pozwany zajmował się naprawą sprzętu rolniczego. Kupował maszyny uszkodzone, naprawiał i sprzedawał z zyskiem. W 2017 r. dochody pozwanego wynosiły 50 480 zł. W październiku 2020 r. pozwany otrzymał wynagrodzenie netto 4232,66 zł, w listopadzie 2020 r. – 4556,38 zł, zaś w grudniau 2020 r. – 4232,66 zł. Środki uzyskane ze sprzedaży sprzętu rolniczego pozwany trzymał w gotówce w domu. W czasie wspólnego zmieszkiwania powódka korzystała z tych środków. We wrześniu 2017r. wzięła kwotę 11000 zł z przeznaczeniem na wyprawkę szkolną dla dzieci, bieżące utrzymanie, dentystę. Powódka jest właścicielką gospodarstwa rolnego o powierzchni około 4 ha. Pozwany po wyprowadzce z domu zamieszkał w wynajętym mieszkaniu. Po odejściu męża powódka utrzymywała się ze świadczenia 500 plus, zasiłku macierzyńskiego z KRUS-u w wysokości 1000 zł. Pożyczała pieniądze od swojej matki. W okresie od 29 listopada 2017 r. do 1 czerwca 2018 r. W. S. (1) pożyczyła od swojej matki kwotę 19500 zł. Pożyczone pieniądze zamierza oddać matce.

(dowód: zaswiadczenie – k. 28, pozew – k. 2-6, odpowiedź na pozew – k. 23-26, zeznania powódki e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:04:33 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:13:56 – k. 159v, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:14:54 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:45:17 – k. 160-v, zeznania świadka A. S. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:06:39 – k. 161, zeznania świadka D. S. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:15:21 – k. 161-v, zeznania świadka W. W. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:23:44 – k. 161v-162, zeznania świadka W. S. (2) e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:35:31 – k. 162-v, zeznania świadka H. M. e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:44:15 – k. 162v-163, zeznania świadka W. S. (3) e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 01:52:37 – k. 163-v , dokumenty z załączonych akt IIC 843/18 )

Syn stron – K. jest uczniem szkoły podstawowej, po rozstaniu rodziców korzystał z pomocy psychologa, miał ataki agresji, lęki nocne. Małoletnia N. uczęszcza do przedszkola. U najmłodszej z córek stron – B. twierdzono opóźnienie rozwoju fizjologicznego. Dziewczynka jest rehabilitowana. Jest też leczona dermatologicznie ze względu na brak włosów. W opiece nad dziećmi pomaga powódce jej matka. Na zajęcia, do przedszkola, na wizyty lekarskie, na rehabilitację dzieci były i są wożone wyłącznie przez powódkę. Cały ciężar zapewnienia właściwej opieki zdrowotnej najmłodszej córce i pozostałym dzieciom w przypadku zachorowania spoczywał na powódce. Powódka oszacowała koszty utrzymania dzieci w okresie 27 listopada 2017 r. – 2 lipca 2018 r. na łączną kwotę 3900 zł miesięcznie, z tym: K. – 1500 zł, N. – 1300 zł, B. – 1100 zł.

(dowód: zaświadczenie – k. 28, pozew – k. 2-6, odpowiedź na pozew – k. 23-26, zeznania powódki e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:04:33 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:13:56 – k. 159v, zeznania pozwanego e-protokół rozprawy z dnia 10.01.2023 r. czas 02:14:54 – k. 163v w zw. z wyjaśnieniami czas 00:45:17 – k. 160-v, dokumenty z załączonych akt IIC 843/18 )

Dnia 2 lipca 2018 r. powódka złożyła pozew o rozwód wraz z roszczeniem alimnetacyjnym oraz wnioskiem o zabezpieczenie alimnetów od dnia 27 listopada 2017r. Postanowieniem z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie o sygn IIC 843/18 Sąd Okręgowy udzielił zabezpieczenia alimentów na czas trwania postępowania w ten sposób, że zobowiązał pozwanego do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny poprzez uiszczanie do rąk powódki kwoty 700 zł miesięcznie na rzecz K. S., 650 zł miesięcznie na rzecz N. S. i 600 zł na rzecz B. S., od dnia 2 lipca 2018 r. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy zaznaczył, że mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego, za odpowiadającą usprawiedliwionym potrzebom dzieci stron należało uznać kwotę: odpowiednio wobec K. S. - 700 zł miesięcznie (wyżywienie - 350 zł /w tym opłaty za obiady w przedszkolu - 80 zł/, ubranie i obuwie – 100 zł, środki czystości – 50 zł, wydatki związane z przedszkolem - 50 zł, zabawki i zapewnienie małoletniemu odpowiednich do wieku form rozrywki – 50 zł, leki i wizyty lekarskie i zapewnienie prawidłowej profilaktyki zdrowotnej – 100 zł), wobec N. S. - 650 zł miesięcznie (wyżywienie - 350 zł /w tym opłaty za obiady w przedszkolu/, ubranie i obuwie – 100 zł, środki czystości – 50 zł, zabawki i zapewnienie małoletniej odpowiednich do wieku form rozrywki - 50 zł, leki i wizyty lekarskie, zapewnienie prawidłowej profilaktyki zdrowotnej - 50 zł, wydatki związane z przedszkolem – 50 zł), wobec B. S. - 600 zł (wyżywienie - 300 zł, ubrania - 50 zł, środki czystości – 150 zł, w tym wydatki na kosmetyki i jednorazowe pieluchy, leki i wizyty lekarskie - 100 zł). Sąd Okręgowy podkreślił, że w sprawie uprawdopodobnione zostało, że w rodzinie obwiązywał tradycyjny podział ról i powódka dotychczas nie pracowała zawodowo, ale zajmowała się prowadzeniem domu i wychowywaniem dzieci, natomiast R. S. pracował zarobkowo i pozyskiwał środki na utrzymanie rodziny, tym samym zasadne jest, aby również na obecnym etapie postępowania łożył na usprawiedliwione potrzeby swojej rodziny.

(dowód: postanowienie Sądu Okręgowego wraz z uzasadnieniem – k. 79-82 załączonych akt IIC 843/18 )

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2020 r. w sptawie o sygn akt IIC 843/18 Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód z winy męża związek małżeński stron, a także ustalił alimenty od pozwanego na kwoty po 800 zł na rzecz małoletnich dzieci stron.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego – k. 919 załączonych akt IIC 843/18 )

Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Łodzi uwzględnił wniosek o udzielenie dodatkowego zabezpieczenia i zobowiązał R. S. do uiszczania alimentów na rzecz małoletnich dzieci stron w wysokości orzeczonej w wyroku rozwodowym.

(dowód: postanowienie Sądu Okręgowego – k. 969 załączonych akt IIC 843/18 )

Sąd Apelacyjny w Łodzi, na skutek apelacji powódki, zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie o sygn akt IIC 843/18 w ten sposób, że podwyższył alimnety na rzecz K. S. do kwoty 1 000 zł, N. S. do kwoty 900 zł oraz B. S. do kwoty 900 zł.

(dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego – k. 1245 załaczonych akt IIC 843/18 )

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o powołane dowody i okoliczności przyznane. Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Nie budzą wątpliwości Sądu co do wiarygodności dowody z dokumentów, w tym dokumnety z załaczonych akt sprawy IIC 843/18 Sądu Okręgowego w Łodzi, które nie były kwestionowane przez strony i potwierdzają przedstawiane przez nie fakty. Także zeznania pozwanego i powódki co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ocenić należy jako wiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego jakoby miał pozostawić żonie w chwili wyprowadzki w listopadzie 2017 r. kwotę 20000 zł na utrzymanie dzieci oraz w późniejszym czasie przekazać powódce za pośrednictwem brata kwotę 4000 zł na potrzeby rodziny. Z zenań powódki wynika natomiast, że wzięła ona kwotę 11000 zł z gotówki, która znajdowała się w domu, jednakże miało to miejsce we wrześniu 2017 r., a więc 2 miesiące przed wyprowadzką pozwanego z domu i nie była to kwota pozostawiona jej przez męża na potrzeby rodziny. Odnośnie kwoty 4 000 zł, którą rzekomo miał przekazać jej brat pozwanego W. S. (3) powódka zeznała, że nie były to środki przekazane jej przez pozwanego na potrzeby dzieci, pieniadze te pochodziły ze sprzedaży wałków z ciągnika rolniczego, które kupiec przekazał W. S. (3), podczas nieobecności R. S..

Odnosząc się do zeznań powódki Sąd uznał je w przeważającej mierze za wiarygodne, w zakresie w jakim oparł się na nich czyniąc ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie. Sąd odmówił wiary zeznaniom powódki, w których oszacowała ona koszty utrzymania dzieci w następujący sposób: K. na 1500 zł miesięcznie, N. na 1300 zł miesięcznie i B. na 1100 zł miesięcznych. Tej wysokości wydatki na utrzymanie dzieci nie zostały przez powódkę udowodnione i w ocenie Sądu są zawyżone. Opierając się na ustaleniach Sądu Okręgowego w Łodzi poczynionych na okoliczność udzielenia zabezpieczenia w sprawie IIC 843/18 Sąd Rejonowy uznał, że usprawiedliwione koszty utrzymania dzieci w okresie poprzedzającym wytoczenie powództwa o rozwód, tj. w okresie objętym niniejszym postępowaniem (27 listopada 2017 r. - 2 lipca 2018 r.) kształtowały się nastepujaco: K. S. - 700 zł miesięcznie, N. S. - 650 zł miesięcznie, B. S. - 600 zł. Koszty w powyższym wymiarze odpowiadają ustapwiedliwionym potrzebom dzieci, nie wykraczają poza mozliwości zarobkowe pozwanego oraz są zgodne ze stopą życiową ich rodziców.

Sąd zważył, co następuje:

Wszechstronna analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, że powództwo W. S. o alimentacyjne roszczenia regresowe zasługuje na uwzględnienie w części, tj. w zakresie kwoty 13 972,90 złotych, zaś w pozostałym zakresie podlega oddaleniu.

Do ponoszenia kosztów utrzymania dziecka jest zobowiązany każdy z rodziców. W przypadku nie realizowania obowiązku alimentacyjnego przez jednego z rodziców, rodzic faktycznie świadczący może dochodzić roszczeń regresowych na podstawie art. 140 § 1 k.r.o. Zgodnie z tym przepisem osoba, która dostarczyła drugiemu środków utrzymania z tego powodu, że uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej w bliższej lub tej samej kolejności byłoby dla uprawnionego niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, może żądać zwrotu od osoby, która powinna była te świadczenia spełniać.

Charakter roszczenia z art. 140 k.r.o. jest odmienny niż roszczeń alimentacyjnych.
Te pierwsze należą do roszczeń typowo majątkowych, a co zatem idzie podlegają ogólnym zasadom obrotu i dziedziczenia. Przepisy prawa materialnego i procesowego traktujące
o uprzywielejowanym charakterze roszczeń nie mają tu zastosowania (por. orz. SN z 22 kwietnia 1970 r., III CRN 41/70, OSNCP 1971, nr 1, poz. 7). Omawiane roszczenie w odróżnieniu do alimentacyjnego jest zbywalne i może być przeniesione na inną osobę, przechodzi też na spadkobierców dostarczającego środków utrzymania zamiast zobowiązanego. Ostatecznie więc oni mogą dochodzić należności po spadkodawcy.

Roszczenie z art. 140 k.r.o. przysługuje także osobie, która jest co prawda zobowiązana do spełniania świadczeń alimentacyjnych ale „z tego powodu, że uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej w bliższej lub tej samej kolejności byłoby dla uprawnionego niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami”. Dotyczy to zatem sytuacji kiedy świadczenia są spełniane zamiast osoby nie mającej możliwości spełniania świadczeń. Nie dotyczy to natomiast sytuacji kiedy zobowiązany w bliższej lub tej samej kolejności ma obiektywną możliwość spełnienia świadczeń, ale tego nie robi. W takiej sytuacji można żądać zwrotu środków z tego tytułu, że osoba w ogóle nie była zobowiązana do ich ponoszenia a więc ma zastosowanie okoliczność określona na początku opisywanego przepisu.

Uprawnienie do dochodzenia zwrotu kosztów utrzymania dzieci, a więc do zwrotu świadczeń alimentacyjnych, przysługuje nie tylko osobom nie zobowiązanym do alimentacji
i zobowiązanym w dalszej kolejności, ale również jednemu z rodziców przeciwko drugiemu rodzicowi nie łożącemu na utrzymanie dzieci.

Należałoby wówczas wykazać, iż rodzic, który również był zobowiązany z tytułu alimentów wobec dziecka, dostarczył uprawnionemu środki przekraczające jego obowiązek,
a dochodzenie wykonywania obowiązku alimentacyjnego było niemożliwe lub nadmiernie utrudnione. Art. 140 k.r.o. warunkuje możliwość żadania zwrotu spełnionych świadczeń alimentacyjnych od tego, iż uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej – w tym wypadku R. S. – musiałoby być dla uprawnionej W. S. niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

W toku postępowanie powódka wykazała, że czyniła starania o wyegzekwowanie świadczeń alimentacyjnych w pełnej wysokości od pozwanego za okres od 27 listopada 2017 r. do dnia 2 lipca 2018 r., występując z powództwem alimentacyjnym w toku postępowania o rozwód prowadzonego przed Sądem Okręgowym w Łodzi oraz wnioskiem o zabezpieczenie powództwa alimentacyjnego poczynając od listopada 2017 r. Sąd Okręgowy w Łodzi w trybie zabezpiecznia ustalił alimnety od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci stron, jednakże poczynając od 2 lipca 2018r.

Powyższe roszczenie za okres od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. nie zostało uwzględnione ani w wyroku orzekającym o rozwiązaniu małżeństwa stron przez rozwód, ani nie zostało zabezpieczone na wniosek powódki. W wyroku rozwodowym Sąd Okręgowy ustalił alimenty od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci, jednakże od dnia wytoczenia powództwa o rozwód, nie zaś od 27 listopada 2017r. Sąd Rejonowy uznał zatem, że powódka napotkała poważne trudności w uzyskaniu w odpowiednim czasie świadczeń alimentacyjnych w pełnej wysokości od pozwanego R. S..

Sąd Najwyższy uznał, iż "roszczenie (regresowe) powstaje przez sam fakt dostarczenia uprawnionemu środków utrzymania lub wychowania zamiast zobowiązanego w ścisłym związku z zakresem obowiązku alimentacyjnego zobowiązanego do alimentacji, bowiem roszczenie regresowe względem tego zobowiązanego zależy od istnienia po jego stronie obowiązku alimentacyjnego i zakresu tego obowiązku. Roszczenia regresowego można dochodzić tylko od osoby rzeczywiście zobowiązanej do alimentacji uprawnionego. Możliwości zobowiązanego do wypełnienia ciążącego na nim obowiązku sąd orzekający ocenia według stanu rzeczy istniejącego w okresie, za który dochodzi się roszczeń regresowych".

Sąd Rejonowy podziela powyższe poglądy Sądu Najwyższego, uznając, iż roszczenie zwrotne, określone w art. 140 § 1 k.r.o., ze swej istoty jest nierozerwalnie związane z zobowiązaniami o charakterze alimentacyjnym. Zgodnie z art. 27 k.r.o. oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. O zakresie roszczeń regresowych decyduje zakres obowiązku alimentacyjnego po stronie zobowiązanych do alimentacji oraz pokryte przez zobowiązanego usprawiedliwione koszty utrzymania uprawnionego do alimentacji. Sąd zobligowany jest również zbadać, czy poniesione przez jednego z rodziców zobowiązanych do alimentacji wydatki, znajdują uzasadnienie w usprawiedliwionych kosztach utrzymania uprawnionej, czy nie są zbyt wygórowane i czy mieszczą się w realiach możliwości zarobkowych drugiego z rodziców, zobowiązanego z regresu.

W przedmiotowej sprawie w okresie objętym roszczeniem, tj. od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. na obydwojgu rodzicach małoletnich K. S., B. S. i N. S. ciążył obowiązek pokrywania kosztów związanych z utrzymaniem małoletnich, stosownie do ich możliwości zarobkowych. Obowiązek ten w powyższym okresie spełniała jedynie matka małoletnich. W. S. (1), by zabezpieczyć potrzeby swoich dzieci zmuszona była pożyczać pieniądze od własnej matki. Pożyczkę zmuszona jest oddać w przyszłości. Pozwany nie partycypował w kosztach utrzymania córek i syna. Powódka określiła, iż koszty utrzymania dzieci w tym okresie stanowiły kwotę łącznie 3 900 zł miesięcznie, wobec czego domagała się od powoda zapłaty na jej rzecz kwoty 27 815,80 zł. Tymczasem w realiach niniejszej sprawy roszczenie to ocenić należało jako nieco wygórowane. Ustalając zakres usprawiedliwionych i podlegających zaspokojeniu potrzeb uprawnionych B. S., K. S. i N. S. w okresie wskazanym w pozwie, Sąd posiłkował się przyjętą przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie II C 843/18 wysokością należnych małoletnim alimentów, które zostały ustalone postanowieniem z dnia 20 lipca 2018 r. na kwoty 700 zł miesięcznie wobec K. S., 650 zł miesięcznie wobec N. S. i 600 zł miesięcznie wobec B. S.. Należy bowiem zauważyć, iż postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia Sądu Okręgowego zostało wydane 20 lipca 2018 r., a zatem w okresie zbliżonym do czasookresu objętego pozwem w niniejszej sprawie, wobec czego Sąd Rejonowy uznał, iż kwota przyjęta przez Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 20 lipca 2018 r. jest najbardziej miarodajna przy ustaleniu wysokości kwoty podlegającej zwrotowi powódce przez pozwanego. Sąd ocenił, iż koszty utrzymania małoletnich w okresie wskazanym w pozwie nie różniły się z tymi, jakie istniały w momencie orzekania o zabezpieczeniu przez Sąd Okręgowy. Analiza akt II C 843/18 doprowadziła do uznania, że Sąd Okręgowy ustalając wysokość należnych dzieciom stron alimentów wziął pod uwagę potrzeby małoletnich, możliwości finansowe powódki i pozwanego. Jak wynika z uzasadnienia postanowienia Sąd Okręgowy przyjął, iż koszty utrzymania K. wynosiły wówczas 700 zł miesięcznie, N. - 650 zł miesięcznie, zaś B. - 600 zł, a także iż wobec tego, że w rodzinie obowiązazywał tradycyjny podział ról (powódka nie pracowała zawodowo, zajmowała się prowadzeniem domu i wychowywaniem dzieci, zaś pozwany pracował zarobkowo i pozyskiwał środki na utrzymanie rodziny) zasadne jest, aby to pozwany łożył na usprawiedliwione potrzeby swoich dzieci. J. tutejszy Sąd nie uznał za udowodnionych twierdzeń powoda jakoby na utryzmanie dzieci w spornym okresie czasu przekazł kwoty 20 000 zł oraz 4 000 zł, kwestię czego Sąd Rejonowy poruszał wczesniej.

W konsekwencji powyższe doprowadziło Sąd do przekonania, że należne małoletnim B. S., K. S. i N. S. od pozwanego alimenty w okresie od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. należało ustalić na kwotę łącznie 1950 zł miesięcznie. W ocenie Sądu powyższa kwota jest adekwatna do ówczesnych potrzeb małoletnich wynikających z ich wieku oraz zainteresowań. Biorąc pod uwagę wszystkie poruszone powyżej kwestie, Sąd uznał, iż możliwości zarobkowe pozwanego w tym okresie pozwalały mu na łożenie alimentów we wskazanej kwocie. Pozwany bowiem pracował wówczas zawodowo, w 2017 r. dochody pozwanego wyniosły 50480 zł, uzyskiwał również dodatkowy dochód z tytułu sprzedaży maszyn rolniczych.

Dlatego wskazana przez Sąd kwota w pełni uwzględnia ówczesne możliwości zarobkowe pozwanego. Również obecna, przedstawiona powyżej sytuacja materialna i finansowa pozwanego powinna pozwolić mu na uiszczenie tej kwoty.

Ustalając zatem kwotę należną od pozwanego na rzecz powódki Sąd wyliczył, że obowiązek alimentacyjny pozwanego za okres od 27 listopada 2017 r. do 2 lipca 2018 r. wyniósł 13 972,90 zł. Wskazany okres obejmował 7 pełnych miesięcy (grudzień 2017r. – czerwiec 2018r.) oraz 4 dni listopada 2017 r., który ma 30 dni, a także 2 dni lipca 2018 r., który ma 31 dni. Za listopad 2017 r. i lipiec 2018 r. kwota została przyznana stosunkowo do ilości dni objętych żądaniem, tj. 4 dni listopada 2017 r. (27-30 listopada) i 2 dni lipca 2018 r. (1-2 lipca).

Wobec powyższego powódce powinna zostać zwrócona przez pozwanego kwota 13 972,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku, o czym orzeczono w pkt 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne (pkt 2 sentencji wyroku).

W pkt 3 wyroku Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu, na podstawie art. 100 k.p.c., biorąc pod uwagę wynik postępowania, tj. częściowe tylko uwzględnienie żądania, finansową sytuację stron oraz fakt, iż nie zachodzi nierówność w kosztach poniesionych przez strony (obie strony korzystały z pomocy procesjonalnego pełnomocnika).