III RC 133/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Łowiczu z 2023-03-13

Sygn. akt III RC 133/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2023 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Anna Kwiecień-Motylewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2023 roku

sprawy z powództwa małoletnich A. W. (1) i W. W. (1) reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową M. W.

p-ko A. W. (2)

o podwyższenie alimentów

1.  uchyla w całości wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 20 października 2022 roku w sprawie III RC 133/22;

2.  podwyższa alimenty ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 roku w sprawie IIIRC 167/18 od A. W. (2) na rzecz małoletnich córek: A. W. (1) urodz. (...) z kwoty po 700 (siedemset) złotych do kwoty po 900 ( dziewięćset) złotych miesięcznie i W. W. (1) urodz. (...) z kwoty po 700 (siedemset) złotych do kwoty po 1000 (jeden tysiąc ) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej M. W., poczynając od dnia 29 września 2022 roku,

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego A. W. (2) na rzecz przedstawicielki ustawowej powódek - M. W. kwotę 1800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

5.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

6.  nadaje wyrokowi w punkcie 2 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 133/22

UZASADNIENIE

Małoletnie powódki A. W. (1) i W. W. (1) reprezentowane przez przedstawicielkę ustawową – matkę M. W. dnia 23 września 2022 roku wniosły pozew o podwyższenie alimentów od pozwanego A. W. (2) z kwot po 700 zł do kwot po 1500 zł miesięcznie na rzecz każdej z powódek i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepianych. W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że alimenty od pozwanego na rzecz powódek w dotychczasowych kwotach zostały zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 roku w sprawie IIIC 167/18, a od tego czasu wzrosły potrzeby powódek. Obie są uczestnicami II Liceum Ogólnokształcącego w Ł., W. – klasy III, zaś A. – klasy I. Koszt zakupu podręczników i ćwiczeń dla obu powódek wyniósł 1000 zł, zaś koszty zakupu artykułów papierniczych i biurowych to wydatek 100-200 zł miesięcznie, ubezpieczenie w szkole – 100 zł, składka na (...) – 100 zł. Pozostałe koszty utrzymania powódek to : wyżywienie – łącznie 1400-1600 zł, odzież – 200-300 zł x 2, kosmetyki – i środki czystości – 400 zł, kieszonkowe – 200 zł x 2. Małoletnie były z matką na wakacjach nad morzem – koszt zakwaterowania na 4 dni wyniósł 1500 zł oraz spędziły tydzień w Górach S., koszt tego wyjazdu to 3000 zł (samo zakwaterowanie i dojazd). Powódka W. W. (1) jest pod stałą kontrolą okulisty. Jej wada wzroku powiększyła się do 3,25 dioptrii na obu oczach i wymagana była wymiana szkieł za kwotę 220 zł. Powódka korzysta też ze szkieł kontaktowych, których koszt wynosi 140 zł. W 2022 r. powódka miała leczone 3 zęby, koszt każdej plomby to to 180 zł. Koszty corocznej kontroli u dentysty to 150 zł i lakowanie zębów w kwocie 150 zł. W. W. (1) powinna nosić stały aparat ortodontyczny na górne zęby. Małoletnia z uwagi na bóle kolan od września 2020 r. do sierpnia 2021 r. korzystała z prywatnej rehabilitacji, której miesięczny koszt wynosił 150 zł. W roku szkolnym 2021/ 2022 miała w szkole P.. Była na 2 wycieczkach klasowych. Uczęszcza na korepetycje z chemii raz w tygodniu: ich koszt to 80 zł/lekcja i z matematyki, ich koszt to 60 zł/lekcja. Małoletnia A. W. (1) do 12 roku życia była pod kontrolą ortodonty w ramach NFZ. Wymaga założenia stałego aparatu ortodontycznego na górne i dolne zęby, jego koszt wynosi 3000 zł, zaś koszty comiesięcznych wizyt kontrolnych to 150 zł. Matka powódki nie jest w stanie ponieść takich wydatków. Podniesiono, że A. W. (1) raz w tygodniu chodzi na korepetycje z chemii, ich koszt to 80 zł. Chciałaby także uczęszczać na korepetycje z matematyki. Uczęszcza do domu kultury na śpiew, koszt lekcji to 25 zł miesięcznie. W roku szkolnym za (...) miała bal ósmoklasisty. Była także na trzydniowej wycieczce szkolnej w górach (koszt 600 zł), biwaku na zakończenie szkoły (koszt 100 zł), w teatrze (koszt 100 zł). Podniesiono, że pozwany widuje się z córkami sporadycznie, bardzo rzadko do nich dzwoni, nigdzie nie zabiera. Ostatni raz pozwany zabrał powódki w wakacje 2017 r. Pozwany nie kupuje powódkom prezentów, ubrań, książek. Nie realizuje ustalonych kontaktów. Nie interesuje się postępami córek w nauce, nie przychodzi na zebrania szkolne. Matka powódek urządziła pokój A. W. (1), by obie córki miały oddzielne pokoje, koszt remontu to 2500 zł. Przedstawicielka ustawowa ponosi koszty utrzymania domu, w którym zamieszkuje wraz z małoletnimi córkami. Musi korzystać z pomocy finansowej swojej matki. Przedstawicielka ustawowa jest zatrudniona w szkole podstawowej nr (...) w Ł. na czas nieokreślony z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem 4092,58 zł. Wynagrodzenie jest obciążone z tytułu spłaty pożyczki z Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej w kwocie 1000 zł. Odnośnie sytuacji finansowej pozwanego podniesiono, że od 19 czerwca 2021 r. ma zarejestrowaną działalność gospodarczą pod firmą (...) w zakresie wykonywania instalacji wodnokanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, naprawy i konserwacji metalowych wyrobów gotowych, maszyn, urządzeń elektrycznych oraz pozostałego sprzętu i wyposażenia, instalowania maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia wykonywania instalacji elektrycznych i pozostałych instalacji budowlanych, posadzkarstwa, tapetowania, oblicowywania ścian oraz wykonywania pozostałych robót budowlanych wykończeniowych. (pozew – k. 2-8)

Dnia 20 października 2022 r. Sąd Rejonowy w Łowiczu wydał wyrok zaoczny, w którym podwyższył alimenty ustalone od A. W. (2) na rzecz małoletnich A. W. (1) i W. W. (1) wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 roku w sprawie IIIRC 167/18 z kwot po 700 złotych do kwot po 1500 złotych miesięcznie na rzecz każdej z nich, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej M. W., poczynając od dnia 29 września 2022 roku; zasądził od pozwanego na rzecz przedstawicielki ustawowej powódek - M. W. kwotę 3617 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty; nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa, a także nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. ( wyrok zaoczny – k. 82)

Pozwany A. W. (2) w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego z dnia 20 października 2022 r. Zaskarżył wyrok zaoczny w całości, wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa, zasądzenie od powódek na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, a także o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu sprzeciwu podniósł, iż koszty utrzymania małoletnich powódek są zawyżone. Obie córki są wzorowymi uczennicami, A. W. (1) była laureatką miejskiego stypendium Burmistrza Miasta Ł. przyznawanego najzdolniejszym uczniom. Dziwi zatem fakt, że muszą korzystać z korepetycji z chemii czy matematyki. Pozwany podniósł, że zawyżone zostały koszty zakupu podręczników, artykułów biurowych i piśmienniczych, zakupu środków czystości i kosmetyków, a także ubrania i obuwia. Powódki są nastolatkami, które nie wymagają wymiany odzieży i obuwia w każdym sezonie, mogą przekazywać sobie odzież czy obuwie. Podniósł, że również kieszonkowe w wysokości 200 zł dla każdej z powódek jest kwotą nieusprawiedliwioną i znacznie przekraczającą możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. Są to wydatki zbytkowe, ponad możliwości majątkowe rodziców. Zaznaczył, że w zakresie leczenia czy profilaktyki zdrowotnej powódki korzystają z drogich prywatnych wizyt lekarskich, tymczasem koszty leczenia dentystycznego czy zabiegów rehabilitacyjnych można finansować z NFZ. Podkreślił, że w pozwie nie wykazano, od kiedy W. W. (1) zmuszona jest nosić okulary, nie przedstawiono rachunków potwierdzających poniesienie wydatków na zakup szkieł. Nieracjonalne są również wydatki ponoszone przez matkę na zakup paliwa. Zaznaczono, iż szkoła do której uczęszczają powódki jest zlokalizowana 15 minut spacerem od miejsca zamieszkania małoletnich, nie muszą zatem korzystać z codziennych dojazdów do szkoły. Zakwestionował również koszty utrzymania mieszkania, w którym zamieszkują małoletnie z matką podnosząc, iż to M. W. jest właścicielką mieszkania, zatem małoletnie nie powinny partycypować w kosztach czynszu. Podniósł, iż łączna wysokość dochodów miesięcznych matki powódek wynosi 5400 zł miesięcznie wraz z alimentami i świadczeniem 500 plus, tymczasem z podanych w pozwie kosztów samo utrzymanie miesięczne małoletnich wynosi 6979 zł. Przedstawione zatem przez matkę małoletnich koszty utrzymania dzieci należy uznać za nieracjonalne i nieuzasadnione. Pozwany podniósł, że zabiega o kontakty z córkami, ale przedstawicielka ustawowa ogranicza możliwości widzenia się z nimi. Odnośnie własnej sytuacji zarobkowej i niemajątkowej pozwany podniósł, że jest wspólnikiem w spółce (...), P. M. , A. W. (2) z siedzibą w Ż.. Udział pozwanego w spółce wynosi 33,33%. Spółka pozwanego zajmuje się remontami mieszkań. Z tytułu prowadzonej działalności pozwany osiąga miesięczne dochody w granicach 2800 - 3200 zł. Poniósł już spółka dopiero rozpoczęła swoją działalność. Koszty utrzymania pozwanego wynoszą 2755 zł. ( sprzeciw – k. 93-101)

Postanowieniem z dnia 2 listopada 2022 r. Sąd oddalił wniosek pozwanego o zawieszenie rygor natychmiastowej wykonalności nadanego wyrokowi zaocznemu. (postanowienie – k. 131)

Na rozprawie w dniu 14 lutego 2023 roku strona powodowa podtrzymała powództwo, pozwany zajął stanowisko jak w sprzeciwie od wyroku zaocznego. ( e-protokół rozprawy – k. 236-238)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódki: A. W. (1), urodzona dnia (...) oraz W. W. (1) urodzona (...), są córkami M. W. i A. W. (2). Rodzicie powódek są po rozwodzie, nie mieszkają razem.

(okoliczności bezsporne)

Ostatnio alimenty od pozwanego A. W. (2) na rzecz powódek zostały ustalone w wyroku Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 roku w sprawie IIIRC 167/18 na kwoty po 700 zł miesięcznie na rzecz każdej z nich, płatne do rąk matki dzieci.

(dowód: wyrok w sprawie IIIRC 167/18 – k. 85 załączonych akt S ądu Rejonowego w Ł. o sygnaturze IIIRC 167/18 )

Kiedy Sąd Rejonowy ostatnio ustalał wysokość alimentów W. W. (1) miała 14 lat, zaś A. W. (1) - 12 lat. Obie były uczennicami Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł.. Powódki mieszkały razem z matką w mieszkaniu stanowiącym własność przedstawicielki ustawowej. Miesięczny, usprawiedliwiony koszt utrzymania małoletnich powódek wynosił po około 1500 złotych, na kwotę tę składały się następujące pozycje: 376 zł – koszty utrzymania mieszkania (czynsz, prąd, woda, Internet, telefon), 960 zł – wyżywienie, odzież i obuwie, koszty edukacyjne (ubezpieczenie, składki, pomoce naukowe). W przypadku małoletniej W. na usprawiedliwione koszty utrzymania składały się ponadto: opieka okulistyczna, fizjoterapeutyczna, witaminy, wycieczki szkolne, spotkania z koleżankami, co dawało dodatkową kwotę 220 zł. W przypadku małoletniej A. kwota ta wynosiła około 200 zł i składały się na nią opieka ortodontyczna, wycieczki szkolne, spotkania z koleżankami. Powódki co roku wyjeżdżały na wakacje wraz z przedstawicielką ustawową. Pozostawały pod prywatną opieką stomatologa. Korzystały z odpłatnych kursów językowych.

(dowód: dokumenty z załączonych akt Sądu Rejonowego w Łowiczu o sygnaturze IIIRC 167/18 )

M. W. miała wówczas 40 lat, była nauczycielką języka angielskiego. Była zatrudniona w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł. z wynagrodzeniem 3.049,90 zł. Wynagrodzenie było obciążone z tytułu spłaty pożyczki z Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej w kwocie 1000 zł. Dodatkowo pracowała w prywatnej szkole językowej w ramach umowy o dzieło. Miała stawkę godzinową 30 zł. W tego tytułu osiągała dochód w wysokości około 500 zł miesięcznie. Otrzymywała ponadto świadczenie 500+ na jedną z córek. Spłacała byłego męża z majątku dorobkowego w kwocie 50000 zł, w dwóch ratach po 25000 zł. Otrzymywała wsparcie finansowe od matki K. K.. Ponosiła koszty utrzymania mieszkania w kwocie 540 zł miesięcznie, za energie elektryczną 115 zł miesięcznie, 150 zł – telewizja i (...), po 38 zł – telefony powódek, 48 zł – telefon przedstawicielki ustawowej. Ponosiła koszty utrzymania samochodu, zakupu środków czystości w kwocie 150 zł.

(dowód: dokumenty z załączonych akt Sądu Rejonowego w Łowiczu o sygnaturze IIIRC 167/18 )

A. W. (2) miał wówczas 40 lat. Utrzymywał się z prac dorywczych w zakresie wykończenia wnętrz, z których osiągał dochód 2000 złotych. Do 2016 roku prowadził działalność gospodarczą, z której osiągał dochód około 2100 złotych miesięcznie po odliczeniu kosztów jej prowadzenia. Oprócz małoletnich powódek nie miał nikogo na utrzymaniu. M. w domu pobudowanym na działce swojego ojca. Na koszty utrzymania pozwanego składały się następujące pozycje: 600 zł – alimenty na powódki, 400 zł – gaz, 50 zł – prąd, 60 zł – woda. Pozwany utrzymywał sporadyczny kontakt z córkami, nie wyjeżdżał z nimi na wakacje. Córki nie chciały się z nim spotykać. Nie płacił systematycznie alimentów, z uwagi na nieregularne dochody osiągane z pracy dorywczej.

(dowód: dokumenty z załączonych akt Sądu Rejonowego w Łowiczu o sygnaturze IIIRC 167/18 )

Obecnie W. W. (1) ma niemal 18 lat, zaś A. W. (1) ma 16 lat. Obie są uczennicami II Liceum Ogólnokształcącego w Ł., W. – klasy III, zaś A. – klasy I. Są wzorowymi uczennicami. A. W. (1) była laureatką miejskiego stypendium Burmistrza Miasta Ł. przyznawanego najzdolniejszych uczniom. Powódki mieszkają razem z matką w mieszkaniu stanowiącym własność przedstawicielki ustawowej. M. W. określiła miesięczny koszt utrzymania W. W. (1) na ok. 2700 zł, zaś A. W. (1) na ok. 3100 zł. Na kwotę tę składają się następujące pozycje - w przypadku W. W. (1): korepetycje 560 zł, podręczniki szkolne 500 zł rocznie, artykuły biurowe i piśmiennicze 100 zł , wyżywienie 800 zł, środki czystości i kosmetyki 200 zł, odzież i obuwie 300 zł, wakacje około 190 zł, wizyty lekarskie (okulista stomatolog) 230 zł, kieszonkowe 200 zł, uroczystości szkolne/wycieczki/ wyjazdy 70 zł, czynsz 283 zł, opłata za energię elektryczną 45 zł, TV i internet 39 zł, telefon 40 zł, N. 14 zł, zaś w przypadku A. W. (1): korepetycje 320 zł, podręczniki szkolne 500 zł rocznie, artykuły biurowe i piśmiennicze 100 zł, żywienia 800 zł, środki czystości i kosmetyki 200 zł, odzież i obuwie 300 zł, wakacje ok. 190 zł, kieszonkowe 200 zł, uroczystości szkolne/ wycieczki/ wyjazdy 137 zł, czynsz 283 zł, opłata za energię elektryczną 45 zł, TV i internet 39 zł, telefon 40 zł, N. 14 zł. Pozostałe koszty związane z edukacją każdej z powódek to ubezpieczenie w szkole – 100 zł, składka na (...) – 100 zł. W. W. (1) uczęszcza na korepetycje z chemii i matematyki, ich koszt to odpowiednio 80 zł i 60 zł za lekcję. Jej siostra korzysta z korepetycji z chemii raz w tygodniu. Chciałaby również korzystać z korepetycji z matematyki, co podwyższyłoby koszty jej utrzymania o kolejne 240 zł. A. W. (1) uczęszcza na lekcje śpiewu, ich koszt wynosi 25 zł miesięcznie. W. W. (1) jest pod stałą kontrolą okulisty. Nosi okulary. Koszt okularów to 220 zł. Korzysta też ze szkieł kontaktowych, których koszt wynosi 140 zł. Powódki korzystają z prywatnej opieki dentystycznej. W 2022 r. W. W. (1) miała leczone 3 zęby, koszt każdej plomby wyniósł 180 zł. Koszty corocznej kontroli u dentysty to 150 zł, a lakowanie zębów - 150 zł. Obie siostry powinny nosić aparaty ortodontyczne. W okresie czasu od września 2020 r. do sierpnia 2021r. W. W. (1) korzystała z prywatnej rehabilitacji z uwagi na bóle kolan, ich koszt miesięczny wynosił 150 zł. Była konsultowana psychiatrycznie i psychologicznie w związku z podejrzeniem depresji. Leczona jest farmakologicznie. Powódki co roku wyjeżdżają na wakacje wraz z przedstawicielką ustawową, korzystają z wycieczek szkolnych kilku i jednodniowych.

(dowód: pozew – k. 2-8, dyplom – k. 142, faktura – k. 226-227, recepta – k. 229, zeznania przedstawicielki ustawowej e-protokół z dnia 14.02.2023 r. czas: 01:03:43 – k. 238 w zw. z wyjaśnieniami czas: 00:05:25 – k. 236v-237)

M. W. ma 44 lata, jest nauczycielką. Jest zatrudniona w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł. na czas nieokreślony z miesięcznym wynagrodzeniem 4092,58 zł. Wynagrodzenie jest obciążone z tytułu spłaty pożyczki z Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej w kwocie 1000 zł. Korzysta z pomocy finansowej swojej matki K. K.. Ponosi koszty utrzymania mieszkania, w którym zamieszkuje z córkami. M. W. urządziła pokój dla małoletniej A., by obie córki miały oddzielne pokoje. Remont kosztował 2500 zł. Ponosi koszty utrzymania samochodu.

( dowód: pozew – k. 2-8, potwierdzenie transakcji – k. 22, 23,25-42 informacja (...) k. 24, 225, zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 43, protokół rozprawy-wyciąg – k. 143-145, elektroniczne zestawienie operacji – k. 146, zeznania przedstawicielki ustawowej e-protokół z dnia 14.02.2023 r. czas: 01:03:43 – k. 238 w zw. z wyjaśnieniami czas: 00:05:25 – k. 236v-237)

A. W. (2) ma aktualnie 44 lata. Oprócz małoletnich powódek nie ma nikogo więcej na utrzymaniu. M. w dotychczasowym miejscu wraz z konkubiną. Partnerka partycypuje w kosztach mieszkaniowych. Pozwany leczy się na depresję. Od 19 czerwca 2021 r. jest wspólnikiem w spółce (...), P. M., A. W. (2) z siedzibą w Ż. zajmującej się wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych, sprzedażą hurtową wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego, wykonywaniem pozostałych robót budowlanych wykończeniowych, posadzkarstwem, tapetowaniem i oblicowywaniem ścian oraz wykonywaniem pozostałych instalacji budowlanych, wykonywaniem instalacji elektrycznych, instalowaniem maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, naprawą i konserwacją pozostałego sprzętu i wyposażenia, naprawą i konserwacją urządzeń elektrycznych, naprawą i konserwacją maszyn, naprawą i konserwacją metalowych wyrobów gotowych. Udział pozwanego w spółce wynosi 33,33%. Z tytułu prowadzonej działalności pozwany osiąga miesięczne dochody w granicach 2800 - 3300 zł. Koszty utrzymania pozwanego wynoszą 2755 zł. Pozwany utrzymuje rzadki kontakt z córkami, nie wyjeżdża z nimi na wakacje, nie zabiera do siebie. Poza alimentami nie kupuje córkom odzieży, prezentów okolicznościowych. Nie przestrzega terminów kontaktów ustalonych przez Sąd. Nie interesuje się postępami córek w nauce, nie chodzi na zebrania szkolne. Małoletnie nie chcą widywać się z ojcem.

(dowód: wydruk z (...) k. 44-45, 141, PIT-36L – k. 114-116, PIT/B – k. 117-118, PIT-37 – k. 119-122, bilans z księgi – k. 123-125, zgłoszenie – k. 126, oświadczenie – k. 127, wycinek mapy – k. 128 zeznania pozwanego e-protokół z dnia 14.02.2023 r. czas: 01:04:20 – k. 238 w zw. z wyjaśnieniami czas: 00:33:34 – k. 237-v)

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Materiał dowodowy obejmujący złożone do akt dokumenty, jak również dokumenty zgromadzone w sprawie prowadzonej pod sygnaturą IIIRC 167/18 przez tutejszy Sąd należało uznać za w pełni wiarygodny i dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych. Prawdziwość dokumentów, z których przeprowadzono dowód nie nasuwała zastrzeżeń. W ocenie Sądu stanowiły one wiarygodne źródło zawartych w nich informacji.

Zdaniem Sądu zeznania przedstawicielki ustawowej i pozwanego w przeważającej mierze były wiarygodne.

Sąd częściowo uznał zeznania przedstawicielki ustawowej za niewiarygodne, a tym samym nie czynił na nich w tym zakresie ustaleń faktycznych. Sąd uznał za sprzeczne z doświadczeniem życiowym wysokość kosztów zawiązanych z utrzymaniem małoletnich powódek podanych przez przedstawicielkę ustawową.

Określając koszty utrzymania dziecka Sąd miał na względzie zasady doświadczenia życiowego, które pozwalają na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania takich potrzeb jak wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki, koszty opieki zdrowotnej, edukacji, wypoczynku oraz rozrywki.

Sąd zgodnie z powyższym krytycznie ocenił przedstawione przez M. W. zestawienie kosztów utrzymania powódek oraz nie dał im w pełni wiary, co do wysokości wskazanych w nich kwot. Z zebranego materiału dowodowego nie wynika, by wskazane kwoty były faktycznie zasadne w podanych wysokościach.

Odnosząc się do kosztów wypoczynku małoletnich, wakacji, wycieczek, wyjazdów, biwaków Sąd uznał, że nie są one uzasadnione co do ich wysokości i nie jest to wydatek konieczny w takim wymiarze, a w zakresie konieczności ich ponoszenia winny być konsultowane przez oboje rodziców. W zakresie kosztów realizacji hobby (lekcje śpiewu), jak i dodatkowych lekcji z chemii czy matematyki co zasady koszty te uznać należy na usprawiedliwione. Niemniej jednak winny być one uzgadniane pomiędzy rodzicami dzieci i dostosowane do ich możliwości zarobkowych i stopy życiowej, podobnie jak kieszonkowe dla dzieci.

W zakresie kosztów wszechstronnej opieki medycznej małoletnich, podnieść należy, że przedstawicielka ustawowa powinna korzystać z leczenia w ramach NFZ w miejsce leczenia prywatnego. Wówczas ponosiłaby jedynie koszty ewentualnych dojazdów do lekarza/na rehabilitację i zakupu leków, co obniżyłoby koszty utrzymania rodziny. Korzystanie w większym zakresie z publicznej służby zdrowia pozwoliłoby przedstawicielce ustawowej zaoszczędzić środki finansowe i zmniejszyć koszty utrzymania córek.

Sąd uznał, że zawyżone zostały koszty utrzymania małoletnich powódek w zakresie wyżywienia, odzieży, kosmetyków.

Kierując się doświadczeniem życiowym Sąd ustalił usprawiedliwione potrzeby małoletniej W. maksymalnie na 2000 zł, zaś A. – na 1800 zł miesięcznie.

Tym samym Sąd nie dał wiary zeznaniom przedstawicielki ustawowej powódek co do kosztów, jakie ponosi ona na potrzeby powódek, uznając, że ponad kwotę 2000 złotych co do W. W. (1) i 1800 zł co do A. W. (1) są one zawyżone. Nie znajduje to bowiem logicznego uzasadnienia i jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym, by przedstawicielka ustawowa dysponująca przed wytoczeniem powództwa miesięcznie kwotą maksymalnie 6400 zł (1400 zł – alimenty, ok. 4000 zł – wynagrodzenie za pracę, 1000 zł - świadczenie 500 plus) na potrzeby powódek przeznaczała blisko 6000 zł. Wówczas nie miałaby żadnych środków na własne utrzymanie. Byłoby to w sprzeczności z zasadą równej stopy życiowej pomiędzy rodzicami i dziećmi oraz z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, nawet uwzględniając pomoc finansową ze strony jej matki.

Krytycznie Sąd odniósł się także do zeznań pozwanego odnoszących się do jego możliwości zarobkowych. Pozwany jest wspólnikiem w firmie z branży budowlanej. Ma wieloletnie doświadczenie w zakresie prac budowlanych. Nie sposób zatem przyjąć, że jego wynagrodzenie jest na poziomie minimalnego krajowego wynagrodzenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w części, dlatego też Sąd podwyższył alimenty płatne od pozwanego A. W. (2) na rzecz jego małoletnich dzieci: W. W. (1) i A. W. (1) z kwot po 700 zł do kwot odpowiednio 1000 zł i 900 zł miesięcznie, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć natomiast należy zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).

Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Sąd podziela pogląd, który wyraził Sąd Najwyższy, iż różnica wieku dzieci spowodowana upływem czasu od daty postanowienia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych z uczęszczaniem do szkoły, pobieraniem dodatkowych lekcji itp., co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia tych wydatków (por. postanowienie SN z 1.06.1965 r., I CZ 135/64, LEX 5811). W literaturze również podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 277).

Przechodząc do oceny zgłoszonego w rozpoznawanej sprawie żądania w pierwszej kolejności należy wskazać, iż wysokość alimentów od A. W. (2) na rzecz jego małoletnich dzieci: W. W. (1) i A. W. (1) w dotychczasowej wysokości została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 r. w sprawie IIIRC 167/18 na kwoty 700 zł.

Dla oceny zasadności zgłoszonego w sprawie roszczenia należało zatem ustalić, czy od daty wyroku w sprawie IIIRC 167/18 nastąpiła taka zmiana stosunków, która pozwalałaby na zmianę obowiązku alimentacyjnego A. W. (2) wobec małoletnich córek A. i W. sióstr K. -W..

W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę w okresie będącym przedmiotem zainteresowania nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadnia jedynie częściowe uwzględnienie powództwa, bowiem koszty utrzymania małoletnich powódek niewątpliwie wzrosły, choćby z uwagi na inflację i rosnące ceny artykułów. Małoletnie powódki są obecnie uczennicami liceum, A. – klasy I, zaś W. – klasy III, zatem z uczennic szkoły podstawowej stały się licealistkami. Wobec powyższego pojawiły się wyższe – inne niż poprzednio koszty związane z edukacją. W szkole podstawowej powódki nie ponosiły kosztów zakupu podręczników, które były nieodpłatnie zapewniane prze szkołę, podczas gdy obecnie obciąża je wydatek w postaci zakupu książek/ćwiczeń. Ponadto małoletnie korzystają z korepetycji, W. z chemii i matematyki, A. z chemii, chciałaby również z matematyki. Fakt, iż są wzorowymi uczennicami nie pozbawia ich prawa do poszerzania swojej wiedzy, choćby w drodze korepetycji. Kwota ze świadczenia 300 zł na dobry start jest niewystarczająca na pokrycie rocznych kosztów powódek związanych z edukacją. W. korzysta z opieki psychologicznej i psychiatrycznej w związku z podejrzeniem depresji. Siostry potrzebują aparatów ortodontycznych. Ponadto wzrosły koszty związane z zapewnieniem potrzeb mieszkaniowych małoletnich, w związku z inflacją i wzrostem cen m.in. za energię elektryczną, opał. Powódki znajdują się w takim wieku (W. jest niemal dorosłą kobietą), że ich potrzeby szczególnie szybko rosną.

Nie budzi żadnych wątpliwości teza Sądu, iż wraz z wiekiem dziecka rosną jego usprawiedliwione potrzeby, które obejmują już nie tylko potrzeby bytowe związane z wyżywieniem, zakupem odzieży, kształceniem i zapewnieniem odpowiednich warunków mieszkaniowych, ale także potrzeby kulturalne i wychowawcze mające zapewnić prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy dziecka. Zaznaczyć należy, iż powinnością rodziców jest zaspokajanie potrzeb dzieci. Wszystko powyższe skutkowało uznaniem przez Sąd, iż powództwo jest częściowo zasadne.

Matka małoletnich wprawdzie dochodziła podwyższenia alimentów do kwoty 1500 zł miesięcznie na rzecz każdej z powódek, ale zdaniem Sądu kwoty te nie zostały przez przedstawicielkę ustawową powodów dostatecznie uzasadnione.

Od 2019 roku sytuacja przedstawicielki ustawowej powodów w zakresie zatrudnienia zmieniła się o tyle, że obecnie zarabia ona netto ok. 4000 zł, zatem jej wynagrodzenie jest na poziomie zbliżonym do tego sprzed czterech lat. Nadal pracuje jako nauczycielka. Korzysta z pomocy finansowej swojej matki. Sytuacja pozwanego od dnia wyroku w sprawie IIIRC 167/18 ostatnio zasądzającego alimenty uległa zmianie. Pozwany obecnie prowadzi własną działalność w branży budowlanej. Jest wspólnikiem w firmie, jego udział wynosi 33,33%. Pozwany mieszka z konkubiną. Razem ponoszą koszty mieszkaniowe. Pozwany nie uczestniczy w wychowaniu powódek. Nie zabiera na wyjazdy wakacyjne, na ferie, nie realizuje kontaktów, nie alimentuje rzeczowo, nie przesyła prezentów okolicznościowych. Obowiązki rodzicielskie wypełnia jedynie przez uiszczanie alimentów. Nie uczestniczy w opiece nad nimi, nie interesuje się edukacją, nie ma wiedzy na temat ich potrzeb.

A. W. (2) powinien mieć świadomość, że potrzeby jego dzieci wzrastają i liczyć się z tym na przyszłość. Dzieci potrzebują nowej kurtki czy butów, przyborów szkolnych, korepetycji. Potrzebują mieć zapewnioną konieczną opiekę zdrowotną. Chcą realizować swoje pasje i zainteresowania.

Oceniając sytuację pozwanego Sąd wziął pod uwagę okoliczności, iż poza alimentami nie łoży on dodatkowo żadnych kwot na utrzymanie córek, nie uczestniczy w ich wychowaniu w żaden sposób. Uzasadnione jest, by usprawiedliwione koszty utrzymania W. W. (1) i A. W. (1) pokrywał w zakresie kwot odpowiednio 1000 zł i 900 zł pozwany. Jest to adekwatne do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Na M. W. od lat ciąży bowiem obowiązek bezpośredniej opieki i troski o wychowanie powódek. Zasadne jest więc zwiększenie alimentów na rzecz A. W. (1) do kwoty 900 zł oraz W. W. (1) do kwoty 1000 zł miesięcznie, które to kwoty Sąd ustalił stosując zasadę „równej stopy życiowej”. Sąd uznał iż koszty utrzymania starszej z powódek są nieco większe z uwagi na zwiększone zapotrzebowanie w zakresie opieki zdrowotnej. Pozwany jest 44-letnim, zdrowym, zdolnym do pracy mężczyzną i powinien przyjąć na siebie w należytym stopniu odpowiedzialność za los swoich dzieci. Pozwany określił swoje możliwości zarobkowe maksymalnie na 3300 zł. Zdaniem Sądu pozwany ma większe możliwości zarobkowe aniżeli deklaruje. Ma szerokie doświadczenie i umiejętności w branży budowlanej, w której pracuje od wielu lat. Ma szerokie możliwości zarobkowe. Nie posiada przeciwwskazań zdrowotnych do pracy. Pozwany zdaniem Sadu zataił dochody jakie rzeczywiście uzyskuje.

Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, Sąd uznał, że zasadnym jest podwyższenie alimentów od pozwanego A. W. (2) na rzecz jego córek W. W. (1) i A. W. (1) ustalonych ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 4 lutego 2019 roku w sprawie o sygn. IIIRC 167/18 z kwot po 700 zł miesięcznie do kwoty 1000 zł w stosunku do W. W. (1) i do kwoty 900 zł w stosunku do A. W. (1), płatnych z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dzieci. W ocenie Sądu powyższe kwoty są adekwatne do usprawiedliwionych potrzeb powódek, a jednocześnie nie przekraczają możliwości finansowych pozwanego.

Alimenty podwyższono poczynając od dnia 29 września 2022 roku, to jest od daty doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia, wcześniej przedstawicielka ustawowa nie informowała o konieczności podwyższenia alimentów ani nie podjęła mediacji w tej sprawie. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia podwyższonych alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.

W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

W pkt 3 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz przedstawicielki ustawowej powódek kwotę 1800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (ustalone na podstawie § 2 pkt 4 w. zw. z § 4 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.), kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania wyrażoną w art. 98 k.p.c.

Od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty – art. 98 § 1 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., to jest nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń
w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Miazek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Łowiczu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Anna Kwiecień-Motylewska
Data wytworzenia informacji: