Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Łowiczu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września2021 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Anna Kwiecień-Motylewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2021 roku

sprawy z powództwa J. D.

przeciwko E. A. (1)

o alimenty

1.  zasądza od E. A. (1), pesel (...) na rzecz jej syna J. D., pesel (...) alimenty w kwocie po 300 ( trzysta) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powoda J. D. poczynając od dnia 19 października 2020 roku do dnia 31 sierpnia 2021 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nie obciąża pozwanej kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;

4.  przyznaje wynagrodzenie w kwocie 183,88 ( sto osiemdziesiąt trzy 88/100) złotych łącznie z podatkiem VAT radcy prawnemu E. S. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z urzędu powoda J. D. i kwotę tę nakazuje wypłacić z rachunku Skarbu Państwa;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 107/20

UZASADNIENIE

w zakresie pkt 1-3 wyroku

Powód J. D. w pozwie z dnia 22 września 2020 roku skierowanym przeciwko pozwanej E. A. (1) wniósł o zasądzenie na jego rzecz alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie. Powód na uzasadnienie roszczenia wskazał, że pozwana nie łoży na jego utrzymanie żadnych środków pieniężnych. Podniósł, że od 4 miesięcy nie mieszka u matki i został od niej wymeldowany. Zmuszony był opuścić dom powódki z uwagi na złe relacje z matką i przyrodnim bratem E. A. (2). Nie ma stałego miejsca zamieszkania. Pomieszkuje u znajomych i u ciotki. Ma 19 lat i nadal się uczy. W wakacje zmuszony był podjąć pracę, gdyż nie miał pieniędzy na jedzenie i ubrania. Powódka otrzymuje alimenty na niego od jego ojca wysokości 400 zł, a także zasiłek rodzinny i stypendium z MOPS-u, ale nie przekazuje mu tych pieniędzy. (pozew k. 2-3)

Postanowieniem z dnia 15 października 2020 r., Sąd - na wniosek powoda - ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu. (wniosek – k. 4, postanowienie – k. 13)

W odpowiedzi na pozew pozwana nie uznała powództwa. Podniosła, że powód wyprowadził się z domu z własnej woli, nawet jej o tym nie uprzedzając. Od dnia 3 czerwca 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r. powód pracował w S., gdzie zarobił dużą sumę pieniędzy. Podniosła, że syn J. jest buntowany przeciwko niej przez osoby trzecie - G. S. (1) i ojca M. D.. To oni namawiali syna, żeby się wyprowadził, to z ich przyczyny w domu były kłótnie i awantury. Podniosła, że w czasie wspólnego zamieszkiwania z domu ginęły różne rzeczy. Odkąd powód wyprowadził się w domu jest cisza i spokój. Powód przeglądał osobiste dokumenty pozwanej i przyrodniego brata E., a ich treść powtarzał ojcu i G. S. (2). Powód znęcał się nad bratem E.. Toczyła się przeciwko niemu sprawa o znęcanie. (odpowiedź na pozew k. 19-22)

Postanowieniem z dnia 8 marca 2021 roku Sąd, na wniosek powoda, zabezpieczył powództwo przez zobowiązanie pozwanej E. A. (1) do uiszczania w czasie trwania postępowania w niniejszej sprawie na rzecz powoda J. D. kwoty 300 zł miesięcznie tytułem alimentów, która to kwota płatna jest z góry do dnia 10–tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powoda, począwszy od dnia 8 marca 2020 roku. (wniosek – k. 83-84, postanowienie – k. 27)

Do zamknięcia rozprawy strony zostały przy swoich stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód J. D., urodzony (...), jest synem E. A. (1) i M. D.. Rodzice powoda nie byli małżeństwem, nie mieszkają razem.

( dowód: zeznania pow oda e -protokół rozprawy z dnia 21.06.2021r. 00: 22: 09 – k. 104 -v i e- protokół rozprawy z dnia 2 7.09 .2021r. 00: 02:38 – k. 1 39-v; zeznania po zwane j e -protokół rozprawy z dnia 21.06.2021r. 00:09 : 19 – k. 103v-104 )

J. D. ma obecnie 20 lat. W roku szkolnym 2021/2022 jest uczniem 1-go semestru Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych Ż. w S.. Nauka w w/w liceum trwa 4 lata, tj. 8 semestrów. Przewidywany czas zakończenia nauki to sierpień 2025 r. Koszt nauki to miesięcznie 99 zł. Powód podjął także kurs trenera personalnego z elementami fitness w Ośrodku (...) w S., którego cykl nauki wynosi 10 miesięcy, zaś koszt - 169 zł miesięcznie. Zarówno nauka w liceum jak i kurs trenera personalnego odbywają się w systemie zaocznym, tj. w weekendy, od piątku do niedzieli. Pozostałe miesięczne koszty utrzymania powoda wynoszą ok. 900 zł i składają się na nie: wyżywienie – 300-400 zł, chemia/środki czystości – 100-200 zł, telefon – 50 zł, raty za zakup laptopa – 100 zł, dojazdy na zajęcia szkolne – 101 zł miesięcznie (bilet miesięczny). W pierwszej połowie 2020 r. powód wyprowadził się od matki, gdzie zamieszkiwał z matką i przyrodnim bratem E. A. (2) (lat 21). Wyprowadził się w związku z nieporozumieniami jakie pomiędzy nimi zachodziły. Od tego czasu zamieszkiwał u ciotki D. S. i u ojca. W pierwszej połowie 2021r. powód pobierał naukę w Ośrodku Szkolno- (...) w Ł., gdzie przebywał wraz z nocowaniem od poniedziałku do piątku. W weekendy bywał u ojca. Opłaty za posiłki w w/w ośrodku w wysokości 96 zł miesięcznie były pokrywane przez MOPS w Ł., jednakże wcześniej powód był zobowiązany do samodzielnych opłat. Z powodu braku środków nie dokonywał regularnych opłat i postało z tego tytułu zadłużenie w kwocie 300 zł, które zmuszony był uregulować. W okresie letnim (wakacyjnym) 2020 r. i 2021r. powód podejmował sezonowe zatrudnienie nad Morzem B. w branży gastronomicznej. Zarabiał 2600 zł. Była to praca od 28 maja do 28 sierpnia. Obecnie powód zamieszkuje u ojca w Ł.. Ojciec zapewnia mu wyżywienie. Chciałby wynająć mieszkanie. Zamierza podjąć pracę. Powód nie utrzymuje kontaktów z matką. Pozwana nie wspiera syna finansowo, poza orzeczonymi tytułem zabezpieczenia alimentami, które egzekwuje komornik sądowy. Powód ma również zasądzone alimenty od ojca w wysokości 400 zł. Utrzymuje się z alimentów od matki orzeczonych tytułem zabezpieczenia w wysokości 300 zł, które przekazuje mu komornik sądowy.

(dowód: zeznania pow oda e -protokół rozprawy z dnia 21.06.2021r. 00: 22: 09 – k. 104 -v i e- protokół rozprawy z dnia 2 7.09 .2021r. 00: 02:38 – k. 1 39-v; umowy – k. 110-115; zeznania świadka D. S. protokół rozprawy z dnia 20.07.2021 – k. 116v-117; zeznania świadka E. A. (2) protokół rozprawy z dnia 20.07.2021 – k. 117-v; zaświadczenie – k. 131; zeznania po zwane j e -protokół rozprawy z dnia 21.06.2021r. 00:09 : 19 – k. 103v-104 )

Pozwana ma obecnie 52 lata. Mieszka z synem E. A. (2) (lat 21). Mieszkanie w którym zamieszkuje jest własnością ZGM w Ł.. Nie opłaca czynu. Opłata za czynsz, wodę, ścieki, odpady komunalne wynosi 176, 20 zł. Uiszcza opłaty za gaz – 55 zł, energię elektryczną – 100 zł. Posiada zobowiązania finansowe. Toczy się p-ko niej egzekucja komornicza. Jest zadłużona w ZGM w Ł. (we wrześniu 2020 r. – 1705,76 zł). E. A. (1) jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Wskazana jest dla niej praca w warunkach chronionych. Starszy z jej synów - E. A. (2) jest niepełnosprawny intelektualnie w stopniu lekkim. Utrzymuje się wraz z matką ze zbierania złomu. Jest zarejestrowany w PUP jako bezrobotny. Zarówno pozwana jak i jej syn E. są skonfliktowani z powodem. Nie utrzymują kontaktów. Pozwana oskarża powoda, że znęcał się nad bratem E.. W czasie wspólnego zamieszkiwania w domu były ciągłe kłótnie i awantury.

(dowód: zeznania pozwanej e-protokół rozprawy z dnia 21.06.2021r. 00:09:19 – k. 103v-104; zeznania świadka D. S. protokół rozprawy z dnia 20.07.2021 – k. 116v-117; zeznania świadka E. A. (2) protokół rozprawy z dnia 20.07.2021 – k. 117-v)

Sąd dokonał ustaleń faktycznych na podstawie powołanych dowodów, które
w większości uznał za wiarygodne. Nie budzą wątpliwości Sądu co do wiarygodności dowody z dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony. Sąd uznał, że kserokopie dokumentów, nie potwierdzone za zgodność z oryginałem - wedle norm obowiązujących, świadczą jedynie o istnieniu ich oryginałów, kserokopie nie mogą bowiem stanowić dowodu w sprawie.

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań stron i zeznań świadków E. A. (2), D. S. w zakresie w jakim oparł się na nich dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo J. A. zasługuje na częściowe uwzględnienie, tj. zakresie zasądzenia pod pozwanej alimentów w kwocie 300 zł miesięcznie za okres od dnia 19 października 2020 r. do dnia 31 sierpnia 2021r. oraz oddalenie w pozostałym zakresie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. oboje rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania
i wychowania. Na obojgu rodzicach spoczywa zatem z mocy prawa obowiązek spełniania świadczeń alimentacyjnych na dzieci, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Określenie zakresu obowiązku alimentacyjnego powinno być dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 135 § 1 k.r.o., z którego wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Wedle art. 96 k.r.o. obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku „troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka” i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej. Jedyną decydującą okolicznością warunkującą trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie.

Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają nawet obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, na przykład dla ratowania zdrowia dziecka.

Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Wynika to z tekstu art. 133 § 1 k.r.o. Czas trwania tego obowiązku nie jest ograniczony terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r. (III CKN 257/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 70): Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”.

Zatem, jak to wynika z obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka – obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co
z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej.

Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego, w tym wypadku J. D.. Powód posiada wyuczony zawód kucharza i doświadczenie w pracy w branży gastronomicznej. W okresie letnim od 28 maja do 28 sierpnia 2020 i 2021 r. pracował w kurorcie nadmorskim. Z tytułu tych prac dorywczych osiągał dochód wg oświadczenia powoda w wysokości 2600 zł. Od września 2021r. powód rozpoczął naukę w Liceum dla Dorosłych Ż. w S., jego kształcenie zakończy się w 2025 r. Podjął również 10 – miesięczny kurs na trenera personalnego. Naukę pobiera w systemie zaocznym – od piątku popołudniu do niedzieli. Nie ma stałego zatrudnienia, a obecnie nie osiąga żadnych dochodów. Dlatego też Sąd uznał, że zasadne jest zasadzenie alimentów na jego rzecz od pozwanej, za okres od dnia 19 października 2020 r., czyli od dnia doręczenia pozwu pozwanej uznając, iż wówczas pozwana została wezwana do niezwłocznego spełnienia świadczenia na podstawie art. 455 k.c., do dnia 31 sierpnia 2021r., tj. dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia roku szkolnego 2021/2022, a więc rozpoczęcia przez powoda nauki w Liceum Dla Dorosłych. Sąd uznał, że od dnia 1 września 2021r., kiedy powód rozpoczął naukę w Liceum dla Dorosłych winien samodzielnie podjąć trud własnego utrzymania. Powód dysponuje zawodem kucharza, doświadczeniem w gastronomii i będąc dyspozycyjnym czasowo od poniedziałku do piątku, jest w stanie podjąć zatrudnienie, choćby dorywcze i ponosić koszty własnego utrzymania. Kontynuowanie nauki w systemie zaocznym nie koliduje w zupełności, w ocenie Sądu, z możliwością podjęcia zatrudnienia. Ponadto J. D. nie udowodnił ile weekendów w miesiącu odbywają się zajęcia.

W oparciu o powyższe rozważania Sąd uznał, że zasadne jest alimentowanie powoda przez pozwaną za okres czasu od 19 października 2020 r. czyli od dnia doręczenia pozwu pozwanej uznając, iż wówczas pozwana został wezwana do niezwłocznego spełnienia świadczenia do dnia 31 sierpnia 2021r. kwotą 300 zł miesięcznie. Powód określił koszty własnego utrzymania na kwotę ok. 1050 zł i nie są to koszty zawyżone. Zdaniem Sądu koszty w zakresie kwoty 300 zł winna pokrywać pozwana oraz że w tym zakresie jest to zgodne z jej możliwościami zarobkowymi. Pozwana E. A. (1) jest osobą bezrobotną. Posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, z zaleceniami zatrudnienia w warunkach chronionych. Ma problemy zdrowotne. Niemniej jednak nie ma orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie wskazanie, że zatrudnienie winno być w zakładzie pracy chronionej. Zdaniem Sądu pozwana nie wykorzystuje w żaden sposób swoich możliwości zarobkowych, albowiem nie podejmuje nawet próby zatrudnienia, choćby w ograniczonym wymiarze czasu. Utrzymuje się wraz z synem E. ze sprzedaży złomu, który on zbierze. Do czasu rozpoczęcia przez J. D. nauki w Liceum dla Dorosłych obowiązek jego utrzymania obciąża oboje rodziców powoda. Ojciec powoda, z którym obecnie powód zamieszkuje ma zasadzone alimenty na syna w kwocie 400 zł miesięcznie. Ponadto pomaga synowi, zapewniając mu wyżywienie.

W niniejszej sprawie Sąd uwzględnił zarobkowe i majątkowe możliwości pozwanej i uznał, że jest w stanie pokrywać koszty bieżącego utrzymania powoda w zakresie kwoty 300 zł, związanie z koniecznością zakupu odzieży, chemii i kosmetyków, dokonania opłat szkolnych, kosztów dojazdu, dokonania opłat za telefon, tj. uiszczać na ten cel kwotę 300 zł miesięcznie w okresie od 19 października 2020 r. do 31 sierpnia 2021r.

Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Wynika to z tekstu art. 133 § 1 k.r.o. Czas trwania tego obowiązku nie jest ograniczony terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r. (III CKN 257/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 70): Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”.

Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy oraz zakres żądania sformułowanego przez J. D., Sąd uznał, że zasadnym jest zasądzenie alimentów od E. A. (1) na rzecz jego syna w kwocie po 300 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat do rąk powoda za okres od dnia 19 października 2020 r. do dnia 31 sierpnia 2021r., jak również oddalił powództwo pozostałym zakresie.

Z uwagi na trudną sytuację finansową pozwanej Sąd nie obciążył jej kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.